poniedziałek, 2 grudnia 2019

Stanisław Dróżdż. Poezja konkretna - wystawa w Muzeum Współczesnym Wrocław

Muzeum Współczesne Wrocław zaprasza na wystawę "Stanisław Dróżdż. Poezja konkretna", będącą częścią projektu "Prywatne mitologie". Zakłada on stworzenie stałej przestrzeni dla międzynarodowej kolekcji sztuki współczesnej MWW, kierując się ku osobistym narracjom i intencjom, które mogą przyjmować różnorakie formy, niemniej za każdym razem wynikają z pasji opisywania, analizowania i naprawiania świata. Jednocześnie w swoim założeniu projekt stawia istotne dla MWW pytania o dziedzictwo myśli neoawangardowej. 




Projekt zainicjuje wystawa "Urodziny Marty", której istotnym elementem  jest instalacja „Poezja konkretna” Stanisława Dróżdża – artysty związanego z Wrocławiem, oryginalnego twórcy poezji konkretnej–pojęciokształtów, autora Pawilonu Polskiego na Biennale Weneckim w 2003 roku, autora muralu „Klepsydra” na fasadzie MWW.

Stanisław Dróżdż zadebiutował na początku lat 60. XX w. działaniami z obszaru poezji lingwistycznej. Już wówczas w jego tekstach zawarte było to, co zajmowało go przez całą twórczość – poszukiwanie formy, która rezygnuje z opisu i skupia się na słowie oraz jego znaczeniach. W dużej mierze umożliwiła mu to, spajająca wiersz ze sztuką wizualną, poezja konkretna.

Utwory konkretystyczne artysta zaczął tworzyć w 1967 r., od początku określając je autorskim terminem „pojęciokształty”. Stanowiły one rodzaj zapisu scalającego pojęcie czy słowo z jego konkretyzacją wizualną (graficzną). „Pojęciokształty” pozostają zarazem tekstem i obrazem, na których ostateczny kształt wpływały poezja, nauka (matematyka, logika) oraz sztuka.


Mural Czasoprzestrzennie, fot. Olga Jasnowska

Tworzone przez Dróżdża prace złożone z pojedynczych słów, liter czy cyfr z czasem zaczęły wychodzić poza płaszczyznę kartki papieru, stając się rozbudowanymi przestrzennymi instalacjami. Kluczowym momentem tej transformacji była zrealizowana w warszawskiej Galerii Foksal w 1977 r. praca między. Wnętrze galerii, łącznie z sufitem i podłogą, pokryto pojedynczymi literami składającymi się na tytułowe słowo, ale w taki sposób, że nigdzie nie pojawiło się ono w ciągu w zapisie następujących po sobie liter. Widz wchodząc do środka pomieszczenia, znajdował się jakby we wnętrzu tekstu, pomiędzy literami, próbując odczytać z następujących po sobie znaków pełen wyraz, który nieustannie mu umykał.

Stanisław Dróżdż, między, 1977, fot. ze strony artysty na FB

Rozwój twórczości Dróżdża, począwszy od wiersza lingwistycznego poprzez poezję konkretną do działań przestrzennych, był efektem ewolucji zmierzającej z jednej strony do redukcji tworzywa językowego wiersza, a z drugiej przemieszczenia prac z płaszczyzny dwuwymiarowej w przestrzeń trójwymiarową. Jednocześnie jego warstwa wizualna pozostawała konsekwentnie minimalizowana.

W 2002 r. Stanisław Dróżdż zrealizował ponownie w Galerii Foksal wystawę zatytułowaną Poezja konkretna, stanowiącą specyficzny rodzaj rozwinięcia pracy między. Jednak w tym przypadku nie używał ani jednego słowa czy litery, konkretyzując samą przestrzeń. Sala ekspozycyjna została wypełniona przez artystę przezroczystą nylonową żyłką rozciągniętą po liniach prostych między ścianami, podłogą a sufitem. Powstała szczelnie wypełniająca pomieszczenie sieć, uniemożliwiająca jednocześnie wejście do niego. Widz nie był już „pomiędzy” słowami jak w przypadku instalacji między, ale „wobec” przestrzeni konkretnego miejsca.

Stanisław Dróżdż, Klepsydra na gmachu Muzeum Współczesnego Wrocław, prasowe

Rekonstrukcja instalacji w Muzeum Współczesnym Wrocław, dostosowana do przestrzeni muzealnej, została wykonana zgodnie z autorskimi wskazaniami Dróżdża. Ponad 10 km żyłki o grubości 1 mm łączy punkty wyznaczone według specjalnego systemu na ścianach, suficie i podłodze. Przestrzeń pozostaje niedostępna, ale jednocześnie materializuje się jej fizyczny aspekt.

Wystawa jest drugą odsłoną stałej przestrzeni w MWW poświęconej Stanisławowi Dróżdżowi. Tym razem, koncentrując się na instalacji z żyłek, chcemy ukazać przestrzenne aspekty twórczości artysty oraz jego fascynację problemami czasu i przestrzeni, powiązanym, lecz nieuchwytnym ich początkiem i końcem. Próbując zwizualizować te poszukiwania w formie ekspozycji muzealnej, wystawa ma pełnić rolę samoistnego „pojęciokształtu” mieszczącego w „minimum zapisu maksimum treści”.


Stanisław Dróżdż, fot  Andrzej Świetlik  Forum
Stanisław Dróżdż (1939–2009) – twórca poezji konkretnej. W latach 1964–1969 studiował filologię polską na Uniwersytecie Wrocławskim. Od drugiej połowy lat 60. XX w. był silnie związany z polskim środowiskiem neoawangardowym. Wziął udział w ponad 300 wystawach indywidualnych i zbiorowych w Polsce i za granicą. Od 1971 r. stale współpracował z Galerią Foksal w Warszawie. Był autorem pracy Alea iacta est w Pawilonie Polskim na 50. Biennale Sztuki w Wenecji w 2003 r., a także składającej się z 54 plansz pracy Klepsydra, z której pierwsza plansza zrealizowana została już po jego śmierci w 2009 r. w postaci muralu na fasadzie Muzeum Współczesnego Wrocław. Od 1955 r. mieszkał i tworzył we Wrocławiu.




Kurator: Piotr Lisowski

Projekt realizacji technicznej: Iwar Romanek

informacja prasowa

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

NFM I Rezonanse Sztuki XV - SOLO I W DUECIE l 15.11.2024–23.02.2025

29.listopada.2024 o godz. 17.30  w foyer NFM odbędzie się wernisaż wystawy Rezonanse Sztuki XV - SOLO I W DUECIE. Wielogłos Artystycznych Po...

Popularne posty