Projekt zainicjuje wystawa "Urodziny Marty", której istotnym elementem jest instalacja „Poezja konkretna” Stanisława Dróżdża – artysty związanego z Wrocławiem, oryginalnego twórcy poezji konkretnej–pojęciokształtów, autora Pawilonu Polskiego na Biennale Weneckim w 2003 roku, autora muralu „Klepsydra” na fasadzie MWW.
Stanisław Dróżdż zadebiutował na początku lat 60. XX w. działaniami z obszaru poezji lingwistycznej. Już wówczas w jego tekstach zawarte było to, co zajmowało go przez całą twórczość – poszukiwanie formy, która rezygnuje z opisu i skupia się na słowie oraz jego znaczeniach. W dużej mierze umożliwiła mu to, spajająca wiersz ze sztuką wizualną, poezja konkretna.
Utwory konkretystyczne artysta zaczął tworzyć w 1967 r., od początku określając je autorskim terminem „pojęciokształty”. Stanowiły one rodzaj zapisu scalającego pojęcie czy słowo z jego konkretyzacją wizualną (graficzną). „Pojęciokształty” pozostają zarazem tekstem i obrazem, na których ostateczny kształt wpływały poezja, nauka (matematyka, logika) oraz sztuka.
Mural Czasoprzestrzennie, fot. Olga Jasnowska |
Tworzone przez Dróżdża prace złożone z pojedynczych słów, liter czy cyfr z czasem zaczęły wychodzić poza płaszczyznę kartki papieru, stając się rozbudowanymi przestrzennymi instalacjami. Kluczowym momentem tej transformacji była zrealizowana w warszawskiej Galerii Foksal w 1977 r. praca między. Wnętrze galerii, łącznie z sufitem i podłogą, pokryto pojedynczymi literami składającymi się na tytułowe słowo, ale w taki sposób, że nigdzie nie pojawiło się ono w ciągu w zapisie następujących po sobie liter. Widz wchodząc do środka pomieszczenia, znajdował się jakby we wnętrzu tekstu, pomiędzy literami, próbując odczytać z następujących po sobie znaków pełen wyraz, który nieustannie mu umykał.
Stanisław Dróżdż, między, 1977, fot. ze strony artysty na FB |
Rozwój twórczości Dróżdża, począwszy od wiersza lingwistycznego poprzez poezję konkretną do działań przestrzennych, był efektem ewolucji zmierzającej z jednej strony do redukcji tworzywa językowego wiersza, a z drugiej przemieszczenia prac z płaszczyzny dwuwymiarowej w przestrzeń trójwymiarową. Jednocześnie jego warstwa wizualna pozostawała konsekwentnie minimalizowana.
W 2002 r. Stanisław Dróżdż zrealizował ponownie w Galerii Foksal wystawę zatytułowaną Poezja konkretna, stanowiącą specyficzny rodzaj rozwinięcia pracy między. Jednak w tym przypadku nie używał ani jednego słowa czy litery, konkretyzując samą przestrzeń. Sala ekspozycyjna została wypełniona przez artystę przezroczystą nylonową żyłką rozciągniętą po liniach prostych między ścianami, podłogą a sufitem. Powstała szczelnie wypełniająca pomieszczenie sieć, uniemożliwiająca jednocześnie wejście do niego. Widz nie był już „pomiędzy” słowami jak w przypadku instalacji między, ale „wobec” przestrzeni konkretnego miejsca.
Stanisław Dróżdż, Klepsydra na gmachu Muzeum Współczesnego Wrocław, prasowe |
Rekonstrukcja instalacji w Muzeum Współczesnym Wrocław, dostosowana do przestrzeni muzealnej, została wykonana zgodnie z autorskimi wskazaniami Dróżdża. Ponad 10 km żyłki o grubości 1 mm łączy punkty wyznaczone według specjalnego systemu na ścianach, suficie i podłodze. Przestrzeń pozostaje niedostępna, ale jednocześnie materializuje się jej fizyczny aspekt.
Wystawa jest drugą odsłoną stałej przestrzeni w MWW poświęconej Stanisławowi Dróżdżowi. Tym razem, koncentrując się na instalacji z żyłek, chcemy ukazać przestrzenne aspekty twórczości artysty oraz jego fascynację problemami czasu i przestrzeni, powiązanym, lecz nieuchwytnym ich początkiem i końcem. Próbując zwizualizować te poszukiwania w formie ekspozycji muzealnej, wystawa ma pełnić rolę samoistnego „pojęciokształtu” mieszczącego w „minimum zapisu maksimum treści”.
Stanisław Dróżdż, fot Andrzej Świetlik Forum |
Kurator: Piotr Lisowski
Projekt realizacji technicznej: Iwar Romanek
informacja prasowa
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz