Ubrania to nie tylko okrycia – kreują wizerunek noszącej je osoby, są narzędziem komunikacji, reprezentacji, kształtowania zachowań i norm, wskazują na przynależność (lub jego brak) do danej grupy społecznej, mówią o zagadnieniach związanych z ekologią i wielu innych. Muzeum Narodowe w Krakowie zaprasza na cykl wykładów tematycznych przybliżających historię elementów ubiorów oraz ich społecznych konotacji od końca XVIII wieku do współczesności. Czas trwania kursu: 3 października 2022 - 30 stycznia 2023.
 |
| Ignacy Jan Paderewski z żoną Heleną i grupa osób towarzyszących w strojach Maorysów w Rotorua podczas tourne pianisty w Nowej Zelandii. fot. MNKr. |
Termin: poniedziałki, godz. 18.00
Czas trwania: około 75-90 minut
Miejsce: wydarzenie online, platforma ClickMeeting
Zasady udziału: imienny karnet na cały cykl zajęć (90 zł) dostępne w sprzedaży od 27 września lub jednorazowe bilety wykładowe (9 zł) dostępny on-line od godz. 10.00 od wtorku poprzedzającego wykład
Dodatkowe informacje:
• posiadacze karnetów otrzymują link do wykładu trzykrotne: tydzień wcześniej (poza pierwszym wykładem), w dniu wydarzenia oraz na 30 min przed rozpoczęciem wykładu;
• osoby które kupiły bilet na pojedynczy wykład otrzymują link w chwili zakupu (link należy przekopiować z biletu w formacie PDF przesłanego na wskazany przy zakupie adres);
• w przypadku pytań prosimy o zapoznanie się z zakładką FAQ na stronie www; w razie braku informacji na stronie prosimy o kontakt mailowy: kursy@mnw.art.pl, w tytule wiadomości proszę podać nazwę kursu;
• prosimy o zapoznanie się z Regulaminem.
HARMONOGRAM
3 października
Ubiór w labiryncie znaczeń / Zuzanna Żubka-Chmielewska
Ubiór to nie tylko utylitarna ochrona przed chłodem i osłona nagości. To nie tylko zmieniające się trendy i style. Strój uwikłany jest w konteksty społeczne, kulturowe, gospodarcze, polityczne, religijne. W swoich warstwach interpretacyjnych skrywa normy obyczajowe, identyfikację z grupą, ekspresję jednostki. Przez tysiąclecia ubiór komunikował status społeczny, majątkowy, zawód, stan cywilny i jeszcze wiele więcej. Na wykładzie, który zainauguruje nowy cykl, przyjrzymy się tym różnym funkcjom i znaczeniem ubioru. Pokażemy także jak tekstylia budowały gospodarczą potęgę Florencji, Anglii i Francji, co wspólnego z ruchem socjalistycznym ma suknia w stylu antycznym i jak Napoleon uczynił z mody narzędzie politycznej walki oraz gospodarczej odnowy. Przeanalizujemy metody kreowania wizerunku Marii Antoniny, księżnej Diany i Hillary Clinton. Sprawdzimy co buntownicze stroje młodzieżowe mówią o społecznych normach i czy zawieruchy polityczne mają coś wspólnego z modą.
Zuzanna Żubka-Chmielewska – historyk sztuki, kostiumolog i antropolog kulturowy, absolwentka Uniwersytetu Warszawskiego. Ukończyła studia doktoranckie w Instytucie Historii PAN, gdzie przygotowuje rozprawę doktorską poświęconą historii ubiorów. Wykładowca historii sztuki i historii ubioru w Viamoda Szkole Wyższej oraz w Warszawskiej Szkole Reklamy. Zajmuje się społecznym funkcjonowaniem stroju oraz adaptacją wzorców mody w ubiorze codziennym. W swoich badaniach dużą wagę przykłada do wspomnień i indywidualnych opowieści. Drugim polem jej zainteresowań jest historia moda w kontekście fotografii. Jest współautorką kilku wystaw poświęconych historii ubioru.
wydarzenie bezpłatne z transmisją na Facebooku MNW
10 października
O czym nie mówi historia francuskiej mody / dr Piotr Szaradowski
Przyjęło się, że kanon historii w znacznej mierze wypełnia moda znad Sekwany. Choć jest to częściowo uzasadnione historycznie, to jednak wyraźnie nie przystaje do dzisiejszego rozumienia i postrzegania świata. Wykład poświęcony będzie nie tyle kwestii formowania się kanonu, ile przeanalizowaniu tego, o czym nie mówi i kogo pomija francuska moda.
dr Piotr Szaradowski - wykładowca School of Form Uniwersytetu Humanistycznospołecznego SWPS na specjalności fashion. Autor książki Francja elegancja. Z historii haute couture (2016). Muzealnik, kurator i autor scenariuszy wystaw poświęconych modzie XX wieku, opiekun studyjnej kolekcji mody XIX -XXI w. Niezmiennie ciekawi go w jaki sposób mówi się o historii mody i jak zmienia się ona jako dyscyplina badawcza. Obecnie pisze książkę łączącą paryską modę z francuskim muzealnictwem i kulturą. Miłośnik muzealnych podróży i kotów.
17 października
Haute couture jako struktura patriarchalna / dr Piotr Szaradowski
O Charlesie Fredericku Worthcie najczęściej pisze się z dumą jako o ojcu haute couture. Warto przyjrzeć się jednak temu zagadnieniu od innej strony. Rozpoczęcie działalności Worth’a w Paryżu sprawiło, że wszedł on na pole zarezerwowane od dwóch wieków dla kobiet. Wykład skupiony będzie nie tylko na osobie angielskiego projektanta, ale także na strukturze, której jest on fundatorem.
dr Piotr Szaradowski - wykładowca School of Form Uniwersytetu Humanistycznospołecznego SWPS na specjalności fashion. Autor książki Francja elegancja. Z historii haute couture (2016). Muzealnik, kurator i autor scenariuszy wystaw poświęconych modzie XX wieku, opiekun studyjnej kolekcji mody XIX -XXI w. Niezmiennie ciekawi go w jaki sposób mówi się o historii mody i jak zmienia się ona jako dyscyplina badawcza. Obecnie pisze książkę łączącą paryską modę z francuskim muzealnictwem i kulturą. Miłośnik muzealnych podróży i kotów.
24 października
Od trykotki do bikini. Historia stroju kąpielowego / dr Magdalena Bialic
Damski strój kąpielowy nie ma zbyt długiej historii, ale za to na przestrzeni dwóch wieków jego wygląd ulegał diametralnej zmianie, co było spowodowane różnymi czynnikami: obyczajowymi, społecznymi, historycznymi i kulturowymi. Moda na kąpiele w morzu, opalanie, emancypacja kobiet, II wojna światowa, złota epoka Hollywood- wszystkie te aspekty i wiele innych odcisnęło swoje piętno na to jak wyglądał i wygląda kostium kąpielowy. A może również jak będzie wyglądał w przyszłości?
dr Magdalena Bialic - historyk sztuki, kostiumolog, edukator, wykładowca. Autorka dwóch książek: Koszulka z krokodylem i Syreny w trykotach. Interesuje się historią mody sportowo- rekreacyjnej, mody XVIII wieku, końca lat 30. XX wieku oraz okresu II wojny światowej.
31 października
Moda w służbie nowoczesności. Reuse, mix and match i emancypacja / Adam Drozdowski
II Rzeczpospolita silnie promowała dokonania krajowego włókiennictwa. Panie ze sfer rządowych chętnie nosiły rodzime tkaniny, a do ogółu Polek kierowano odezwy, aby kupowały lokalnie wytwarzane materiały: len, jedwab, a przede wszystkim masowo produkowane w Łodzi perkale. W okresie międzywojennym nadal popularne było również przerabianie odzieży, czy wtórne wykorzystywanie ręcznie wyszywanych koralikami elementów w różnych kreacjach. W wyniku kryzysu gospodarczego 1929, stroje które można było odmienić za pomocą zmiany kołnierzyka, mankietów, przybrania, zaczęły lansować także uznane, paryskie domy mody. W polskiej modzie okresu międzywojennego bardzo dobrze widoczny jest także proces powolnego odchodzenia od klasowego podziału społeczeństwa manifestowanego za pomocą ubioru, co oczywiście generowało szereg problemów. W latach 1918-1939 moda służyła również postępującej emancypacji.
Adam Drozdowski - asystent w Katedrze Historii Malarstwa i Rzeźby Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Łódzkiego. Prowadzi zajęcia z zakresu historii mody XIX i XX w. oraz historii designu. Badacz mody międzywojennej, wątków emancypacyjnych w modzie kobiecej XX w., związków mody i sztuki oraz wzornictwa przemysłowego w zakresie włókiennictwa.
7 listopada
Niebezpieczne związki mody i sztuki / Zuzanna Żubka-Chmielewska
Czy nadruki na ubraniach z wykorzystaniem motywów ze znanych obrazów to profanacja czy popularyzacja? W którym miejscu leży granica między inspiracją a kopią? Podczas kolejnego wykładu przyjrzymy się związkom mody, sztuki i popkultury. Prześledzimy jak inspirują się arcydziełami znani kreatorzy i współczesne „sieciówki”. Popatrzymy jak artyści krytykowali zmienność trendów i jak krawcy stawali się artystami. Wytropimy mariaże strojów codziennych i popkultury. Przywołamy pierwszych couturierów, znane marki oraz domy mody i nie zapomnimy o awangardowych projektantach. Wreszcie zastanowimy się czy moda jest sztuką i czy ubrania powinny być prezentowane w muzeach.
Zuzanna Żubka-Chmielewska – historyk sztuki, kostiumolog i antropolog kulturowy, absolwentka Uniwersytetu Warszawskiego. Ukończyła studia doktoranckie w Instytucie Historii PAN, gdzie przygotowuje rozprawę doktorską poświęconą historii ubiorów. Wykładowca historii sztuki i historii ubioru w Viamoda Szkole Wyższej oraz w Warszawskiej Szkole Reklamy. Zajmuje się społecznym funkcjonowaniem stroju oraz adaptacją wzorców mody w ubiorze codziennym. W swoich badaniach dużą wagę przykłada do wspomnień i indywidualnych opowieści. Drugim polem jej zainteresowań jest historia moda w kontekście fotografii. Jest współautorką kilku wystaw poświęconych historii ubioru.
14 listopada
Moda i fotografia. Relacje nie tylko w social mediach / Aleksandra Jatczak
Kiedy rodziła się moda z sezonowymi kolekcjami i projektantami mody jako twórcami wizji mody na nadchodzący okres, jako nowoczesne narzędzie dokumentacji, ale i komunikacji ewoluowała tez fotografia. Co łączy te równolegle rozwijające się dziedziny? Czy są silnie ze sobą związane? Czy mogą bez siebie istnieć? Wykład będzie dotyczył relacji mody i fotografii od połowy XIX, XX i pocz. XXI wieku, ze szczególnym uwzględnieniem okresu powojennego, jako dynamicznie zmieniającego sposób funkcjonowania jednej i drugiej dziedziny twórczości, jak również epoki współczesnej, w której "wszyscy są fotografami/fkami", a pospiesznie robione zdjęcia infleneserek i influenserów sprzedają modę równie szybko, jak perfekcyjnie zorganizowane i przygotowane kampanie fotograficzne najlepszych twórczyń i twórców.
dr Aleksandra Jatczak-Repeć - doktor nauk humanistycznych, historyczka mody i sztuki, absolwentka Instytutu Historii Sztuki UW prowadzi pracownię Historii i Teorii Mody w Katedrze Mody Wydziału Wzornictwa Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Kuratorka wystaw oraz konsultantka merytoryczna projektów z zakresu historii mody. Autorka artykułów naukowych i popularno-naukowych z dziedziny sztuki. Odbyła szereg zagranicznych stypendiów naukowych, poszerzając wiedzę na najlepszych paryskich (Ecole du Louvre, Sorbonne) i londyńskich uczelniach (Central S. Martins, London College of Fashion, Victoria & Albert Museum).
21 listopada
Moda sportowa. Tradycja i nowe wyzwania / Joanna Kowalska
W dwudziestym stuleciu rosnąca świadomość korzyści zdrowotnych płynących z aktywnego trybu życia oraz fascynacja sportem zawodowym, coraz bardziej popularnym dzięki transmisjom w radio i telewizji, powodowała, że znaczącą wagę przywiązywano nie tylko do wygody, ale też do urody strojów sportowych. Połączenie funkcjonalności z dobrym wyglądem sprawiało, że termin „moda sportowa” stał się w pełni uprawniony. W ciągu ostatnich stu lat pojawiały się coraz to nowe wyzwania, z dziedziny funkcjonalności, estetyki, a nawet moralności, którym projektanci sportowej odzieży musieli sprostać. W wykładzie zakreślonych zostanie kilka najważniejszych tendencji w historii mody sportowej ostatnich stu lat i perspektywy dalszego rozwoju.
Joanna Regina Kowalska – historyk i historyk sztuki (absolwentka UJ), kustosz kolekcji tkanin Muzeum Narodowego w Krakowie. Ukończyła studia podyplomowe w zakresie muzealnictwa na Wydziale Historycznym UJ oraz kurs technologii dawnych tkanin (2013 - 2014),organizowany przez CIETA – Centre International d’Etudes des Textiles Anciens w Lyonie. Wiceprzewodnicząca ICOM COSTUME (Międzynarodowego Komitetu ds. Muzeów i Kolekcji Mody ICOM). Autorka wystaw i publikacji poświęconych historii mody i tkanin, głównie XIX i XX wieku.
28 listopada
Konstrukcje, rekonstrukcje i kreowanie wizerunku / Katarzyna Koperczak
Dobór tkanin, surowców jak i samej konstrukcji od zawsze był zależny od statusu społecznego noszącego je człowieka. Odzież jest doskonałym nośnikiem powierzchownej informacji, jaką osoba ją nosząca chce przekazać o sobie innym. Podczas wykładu prześledzimy w jakiś sposób ten proces ulegał zmianom od XVIII wieku do współczesności, a także dowiemy się, w jaki sposób obecnie rekonstruuje się dawną odzież. Podczas spotkania porównany zagadnienie recyklingu na przestrzeni ostatnich 300 lat.
Katarzyna Koperczak - miłośniczka konstrukcji, kostiumów teatralnych i sztuki, absolwentka Instytutu Sztuki Uniwersytetu Śląskiego. Od 2010 roku prowadzi pracownię Konstrukcji i Technologii Ubioru w Katedrze Mody Wydziału Wzornictwa Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, gościnnie prowadzi wykłady na Wydziale Scenografii. Przy tworzeniu kostiumów współpracuje m.in. z Teatrem Ateneum w Warszawie, Instytutem Teatralnym w Warszawie, Operą na Zamku w Szczecinie, Operą Śląska w Bytomiu, Teatrem Nowy w Krakowie.
5 grudnia
Moda ślubna w czasach niedoboru / dr Anna Straszewska
Stroje ślubne przez wiele stuleci szyto z najcenniejszych tkanin i bogato zdobiono. Ich koszt powodował, że państwo młodzi nosili je zazwyczaj do końca życia, a potem nierzadko przekazywali w spadku dzieciom. Sytuacja zaczęła ulegać zmianie wraz z mechanizacją przemysłu włókienniczego, a proces ten przyśpieszył po II wojnie światowej, gdy w krajach Zachodu gotowa konfekcja wyparła miarowe krawiectwo, a w sklepach pojawiły się także atrakcyjne suknie ślubne po przystępnych cenach. Jednak w Polsce zniszczonej przez działania wojenne i pozbawionej zachodnich funduszy na odbudowę znacjonalizowany przemysł nie był stanie zaspokoić popytu na modną odzież i tkaniny. W pierwszych latach powojennych dużą popularnością cieszyły się suknie szyte z nylonu spadochronowego pochodzącego z demobilu. Na polski rynek trafiały też przysyłane w paczkach z Zachodu używane suknie ślubne i modne tkaniny. Spod lady lub na wszelki wypadek (z myślą o potencjalnym ślubie córki lub wnuczki) kupowano materiały lepszej jakości produkowane w Polsce, w tym jedwab z Milanówka. W dobie kryzysu lat 80. sytuacja stała się jeszcze trudniejsza. Panny młode musiały wykazać się szczególną kreatywnością, szyjąc wymarzoną kreację z firanek lub lnianych obrusów.
dr Anna Straszewska - absolwentka Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Warszawskiego, pracuje w Redakcji Słownika Artystów Polskich w Instytucie Sztuki PAN, wykłada historię ubioru na Wydziale Scenografii ASP w Warszawie. Koordynuje pracę Klubu Kostiumologii i Tkaniny Artystycznej przy Oddziale Warszawskim Stowarzyszenia Historyków Sztuki. Zajmuje się przede wszystkim badaniami nad dawnym ubiorem, jego rekonstrukcją oraz powiązaniami mody ze sztuką; pracę magisterską i szereg artykułów poświęciła historii stroju ślubnego, a doktorską roli kostiumu historycznego w twórczości Jana Matejki i malarstwie XIX wieku (opublikowana w 2012 roku). Wydała również książkę popularnonaukową Strój polski w malarstwie od XVI do XIX wieku (Warszawa 2013). Kolekcjonuje zdjęcia oraz ubiory ślubne i ich historie; współautorka wystawy strojów ślubnych w czasach PRL-u.
12 grudnia
Przemysł mody skórzanej. Natura, recykling i alternatywy / Krzysztof Skorupka
Odzież i akcesoria wykonane ze skóry naturalnej towarzyszą człowiekowi od niepamiętnych czasów, choć współcześnie są one postrzegane na różne sposoby. Podczas wykładu prześledzimy proces obróbki skór naturalnych i poznamy ich wpływ na środowisko naturalne oraz zastosowanie odpadów poprodukcyjnych w przemyśle mody oraz pozostałych gałęziach gospodarki. Dowiemy się jak wygląda najstarszy przykład recyklingu surowców naturalnych, jakie są alternatywne rozwiązania imitujące skóry naturalne oraz dokonamy ich oceny porównawczej i wpływu na obecny stan przemysłu modowego. Podczas spotkania nie zabraknie też oceny obecnej sytuacji przemysłu skórzanego i jego wpływu na tendencje w modzie i przemyśle lekkim.
Krzysztof Skorupka - projektant, konstruktor, pedagog. Absolwent Wydziału Tkaniny i Ubioru Akademii Sztuk Pięknych w Łodzi. Finalista i laureat konkursów krajowych i międzynarodowych w dziedzinie projektowania ubioru. Współpracuje z największymi markami odzieżowymi w ramach przygotowania kolekcji i ich wdrożenia do produkcji masowej. Członek ZPAP- SZTUKA UŻYTKOWA. Realizuje projekty indywidualne jak i dla instytucji kulturalnych i naukowych. Od 2015 roku prowadzi zajęcia w pracowni konstrukcji i technologii ubioru oraz realizacji projektu na Wydziale Wzornictwa Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. W swojej działalności zawodowej i naukowej zwraca szczególną uwagę na nierozerwalny związek pomiędzy projektem (dzieło), a rzemiosłem (realizacja produktu) co stanowi o sensie, powodzeniu, jakości i sukcesie twórczym jak i zawodowym.
9 stycznia
Jedwab i nie tylko. Historia luksusu / Monika Janisz
Jedwab to tkanina należąca do kategorii wyrobów luksusowych – zarówno w przeszłości jak i współcześnie. Wykład przybliży nam historię odkrycia włókna i tajemnicy, którą otoczony był proces jego wytwarzania. Poznamy miejsce wyrobów jedwabnych w kulturze, przyjrzymy się sposobom jego wykorzystywania i odzieży, którą z niego wykonywano dawniej i dziś. Podczas wykładu poznamy sposoby wytwarzania sztucznego jedwabiu i innych tkanin imitujących naturalne włókna, poznamy sposoby recyklingowania tych tkanin oraz zastanowimy się, co które są lepsze dla naszej planety.
Monika Janisz – historyczka sztuki, kostiumolożka, kuratorka wystaw, adiunktka w Kolekcji Tkanin Muzeum Narodowego w Warszawie, autorka licznych tekstów naukowych dotyczących tanin, mody i akcesoriów modowych.
16 stycznia
Dyskusje o męskości . Ubiory mężczyzn od XVIII do XXI wieku / Zuzanna Żubka-Chmielewska
We wrześniu 2022 roku Timothée Chalamet zelektryzował opinię publiczną pojawiając się na festiwalu filmowym w Wenecji w czerwonym topie z odkrytymi plecami. Kilka tygodni wcześniej falę dyskusji wzbudził Brad Pitt, który na premierę swojego nowego filmu włożył spódnicę. W mediach społecznościowych, w prasie coraz częściej pojawiają się pytania co wolno, a czego nie wolno nosić mężczyznom. Czy „męskie” są tylko długie spodnie i krótkie włosy? Na kolejnym wykładzie przyjrzymy się stereotypom męskości na przestrzeni wieków. Powiemy co nosili mężczyźni, jak zmieniali modę i jak na to wszystko reagowała opinia publiczna oraz strażnicy moralności. Poznamy ekstrawaganckich macaronis, incroyables i dandysów. Przywołamy też bardziej współczesnych greasersów, modsów i bikiniarzy. Zajrzymy do garderoby Jerzego IV, Juliusza Słowackiego, Marlona Brando i Jamesa Bonda. Zobaczymy co brytyjscy królowie sądzili o modzie i jak tworzył się mit Savile Row. Na koniec zastanowimy się nad tym, co przystoi współczesnemu mężczyźnie.
Zuzanna Żubka-Chmielewska – historyk sztuki, kostiumolog i antropolog kulturowy, absolwentka Uniwersytetu Warszawskiego. Ukończyła studia doktoranckie w Instytucie Historii PAN, gdzie przygotowuje rozprawę doktorską poświęconą historii ubiorów. Wykładowca historii sztuki i historii ubioru w Viamoda Szkole Wyższej oraz w Warszawskiej Szkole Reklamy. Zajmuje się społecznym funkcjonowaniem stroju oraz adaptacją wzorców mody w ubiorze codziennym. W swoich badaniach dużą wagę przykłada do wspomnień i indywidualnych opowieści. Drugim polem jej zainteresowań jest historia moda w kontekście fotografii. Jest współautorką kilku wystaw poświęconych historii ubioru.
23 stycznia
Nie taka nowoczesna zrównoważona moda / Aleksandra Jatczak
Postulowane w ostatnich sezonach rozwiązania „sustainable/zrównoważone” to nadzieja nie tylko dla branży mody, ale i dla całego świata. Jak możemy zdefiniować zrównoważoną modę? Kiedy się pojawiły jej pierwsze postulaty? Kto za nią powinien odpowiadać? A może przez wieki moda w dużej mierze taka była, a przyspieszenie technologiczne sprawiło, że sytuacja zmieniła się z jednej strony na szybkość i taniość produkcji, a z drugiej na niekorzyść planety… Wykład przyjrzy się „zrównoważonym” praktykom w historii, ze szczególnym naciskiem na XX i XXI wiek.
dr Aleksandra Jatczak-Repeć - doktor nauk humanistycznych, historyczka mody i sztuki, absolwentka Instytutu Historii Sztuki UW prowadzi pracownię Historii i Teorii Mody w Katedrze Mody Wydziału Wzornictwa Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Kuratorka wystaw oraz konsultantka merytoryczna projektów z zakresu historii mody. Autorka artykułów naukowych i popularno-naukowych z dziedziny sztuki. Odbyła szereg zagranicznych stypendiów naukowych, poszerzając wiedzę na najlepszych paryskich (Ecole du Louvre, Sorbonne) i londyńskich uczelniach (Central S. Martins, London College of Fashion, Victoria & Albert Museum).
30 stycznia
DEBATA
informacja prasowa
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz