Od 29 lipca 2025 Muzeum Narodowe we Wrocławiu wraz z Muzeum Kresów w Lubaczowie zapraszają na wystawę czasową poświęconą rzeźbiarzowi Jarosławowi Furgale. Poza zgromadzonymi na niej pracami, można będzie także posłuchać fragmentów wielogodzinnej relacji Jarosława Furgały zdeponowanej w Ośrodku „Pamięć i Przyszłość” we Wrocławiu.
 |
| Jarosław Furgała, Szopka-tryptyk, 1974; Muzeum Narodowe we Wrocławiu |
Urodzony w Lubaczowie, większość życia spędził w dolnośląskiej wsi Polwica – Jarosław Furgała, wybitny rzeźbiarz samouk po latach symbolicznie powraca do domu. Jest to możliwe dzięki współpracy Muzeum Kresów w Lubaczowie i Muzeum Etnograficznego we Wrocławiu. Na pierwszej w jego rodzinnych stronach wystawie pokazane zostaną rzeźby dokumentujące wydarzenia historyczne oraz życie codzienne na lubaczowskiej i dolnośląskiej wsi.
Jarosław Furgała (1919–2020) zaczął rzeźbić w drugiej połowie życia, z potrzeby wyrażenia własnych refleksji o historii i ludziach, których uważał za ważnych i godnych upamiętnienia.
Rzeźbą zajął się pod wpływem obchodów Tysiąclecia Państwa Polskiego w 1966 r. Jak sam pisał, wtedy „odnalazł siebie” i postanowił dokumentować przeszłość za pomocą prostych, form w drewnie.
„Postanowiłem rzeźbić. Może w ten sposób uda mi się coś opowiedzieć” – wspominał Jarosław Furgała. „Uważam, że powinniśmy rozbudzać piękno wśród ludzi. Może, gdy trafi do ich serc, mniej będzie egoizmu, sobkostwa, znieczulicy i cwaniactwa. Mnie się zdaje, że człowiek o złym sercu nie może kochać piękna i sztuki”.
Jego rzeźby szybko zaczęły zyskiwać uznanie na ogólnopolskich konkursach i wystawach. Ukoronowaniem twórczości artysty było otrzymanie Nagrody im. Oskara Kolberga w 1990 r. Rzeźbił niemal do końca życia.
 |
| Jarosław Furgała, Kolędnicy, 1973; Muzeum Narodowe we Wrocławiu |
„Na wystawie zobaczymy rzeźby przedstawiające postacie i wydarzenia, które były dla niego szczególnie ważne – ujęte tak, jak je zapamiętał” – mówi Marta Derejczyk, kuratorka wystawy. „Każda z nich opowiada konkretną historię, a wielu towarzyszy osobisty komentarz twórcy. Dzieła Furgały wyróżniają się niepowtarzalnym stylem – nie są typowo ludowe w formie, ale zachowują autentyczność i bezpośredniość charakterystyczną dla sztuki nieprofesjonalnej”.
„Ta wystawa jest hołdem dla Jarosława Furgały, artysty ludowego, laureata Nagrody im. Oskara Kolberga «Za zasługi dla kultury ludowej», który pochodził z Lubaczowa. Jest on jednak w swoim rodzinnym mieście praktycznie nieznany” – mówi Piotr Zubowski, dyrektor Muzeum Kresów w Lubaczowie. „Dzięki współpracy z Muzeum Etnograficznym we Wrocławiu, za którą serdecznie dziękuję, przypominamy tę wybitną postać.
Wystawa to także symboliczny powrót Furgały do domu. Opuścił go jako nastolatek, by wstąpić w szeregi Junackich Hufców Pracy. Pracował przy konserwacji murów twierdzy w Modlinie, uczył się w Szkole Handlowo-Okrętowej w Warszawie, praktykując jednocześnie w hotelach Bristol i Grand. Uczęszczał także do wieczorowej Szkoły Muzycznej im. Karola Kurpińskiego w Warszawie. Brał udział w cywilnej obronie Warszawy we wrześniu 1939 r., a następnie jako żołnierz przemierzył dziesiątki tysięcy kilometrów na frontach II wojny światowej i wreszcie osiadł na Dolnym Śląsku, gdzie pracował jako traktorzysta, magazynier, księgowy i kierownik świetlicy.
Za sprawą dorobku artysty – a w szczególności prac, które tworzył w ostatnich latach swego długiego życia – wiemy, że Lubaczów był dla niego niezwykle ważny. Dzięki ekspozycji, przygotowywanemu katalogowi, a także pracom, które trafiły do naszej kolekcji, będziemy – jako lubaczowskie muzeum – strzec jego pamięci”.
 |
| Jarosław Furgała, Siewcy, 1970; Muzeum Narodowe we Wrocławiu |
„Inicjatywa, która połączyła Muzeum Kresów w Lubaczowie i Muzeum Etnograficzne – Oddział Muzeum Narodowego we Wrocławiu, to przykład działania udowadniającego, że dzieląca obie instytucje odległość przeszło 500 km nie stanowi przeszkody” – mówi Piotr Oszczanowski, dyrektor Muzeum Narodowego we Wrocławiu. „Ważne były wspólne intencje, konstruktywne pomysły i konsekwentne poczynania w procesie przygotowania wystawy. Przypomnienie dorobku twórcy ludowego, który większość życia spędził na Dolnym Śląsku, ale urodził się w Lubaczowie, było dla obydwu instytucji równie ważne i potrzebne. Dziękuję dyrektorowi Piotrowi Zubowskiemu z Muzeum Kresów w Lubaczowie oraz kuratorce wystawy Marcie Derejczyk z Muzeum Etnograficznego we Wrocławiu za to, że zaprosili nas do świata wyobraźni artysty. Jest to bowiem świat niecodzienny, bardzo osobistym, iście introwertyczny, a przy tym taki, który potrafił nas wszystkich urzec”.
Na wystawie pokazane zostaną prace ze zbiorów Muzeum Etnograficznego we Wrocławiu, Muzeum Etnograficznego im. Marii Znamierowskiej-Prüfferowej w Toruniu, Muzeum Śląska Opolskiego w Opolu, Izby Muzealnej Ziemi Oławskiej oraz Muzeum Kresów w Lubaczowie. Można będzie także posłuchać fragmentów wielogodzinnej relacji Jarosława Furgały zdeponowanej w Ośrodku „Pamięć i Przyszłość” we Wrocławiu.
Żywoty twórcze Jarosława Furgały (1919–2020)
29 lipca 2025 – 1 lutego 2026
Muzeum Kresów w Lubaczowie
informacja prasowa
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz