Wieczorem 29 listopada 1830 r. wybuchło powstanie listopadowe. Sygnałem do jego rozpoczęcia było podpalenie Browaru Weissa na warszawskim Solcu. W 190 . rocznicę tych wydarzeń w miejscu gdzie stał browar, z inicjatywy Fundacji Dziedzictwa Kulturowego zostanie odsłonięta tablica pamiątkowa wg. projektu prof. Macieja Zdanowicza.
 |
| Wzięcie Arsenału obraz Marcina Zaleskiego, Wikipedia |
Uroczystość odsłonięcia tablicy odbędzie się 29 listopada 2020 r. (niedziela) o godz. 17.06 przy filarze estakady Trasy Łazienkowskiej u wylotu ul. Fabrycznej w kierunku Wisły.
O samym browarze wiadomo niewiele, w zasadzie tyle, że znajdował się na terenie dawnej jurydyki Solec w Warszawie, według oznaczeń z 1830 r. na działce przy ul. Czerniakowskiej pod numerem hipotecznym 3001. Obecnie przez tą działkę przebiega północno-zachodnia estakada Trasy Łazienkowskiej przy węźle z Wisłostradą. Ulica Czerniakowska na tym odcinku obecnie nie istnieje. Nie zachował się też ślad układu ulic i działek z 1830 r.
Ta część Solca od czasu powstania listopadowego była wielokrotnie przekształcana. Wiadomo np., że od 1865 r. na działce gdzie wcześniej stał browar, mieszkała wraz z mężem siostra Fryderyka Chopina Izabela Barcińska. Ten budynek obecnie także nie istnieje. Najstarsze budynki w okolicy pochodzą dopiero z XX wieku, a przebiegająca przez działkę estakada powoduje, że trudno wyobrazić sobie, jak ważne historyczne wydarzenia miały tutaj miejsce – mówi dr Michał Laszczkowski Prezes Fundacji Dziedzictwa Kulturowego – jako dla mieszkańca Solca jest dla mnie ważne abyśmy pamiętali jak wielka historia rozgrywała się w naszym sąsiedztwie. Stąd pomysł na tablicę pamiątkową.
Browar został podpalony o godz. 17.30 (wg. obecnego czasu o 17.06) przez konspiratorów pod dowództwem podchorążego Wiktora Tylskiego z 6 Pułku Piechoty Liniowej, który należał do sprzysiężenia Piotra Wysockiego. Podpalenie browaru miało być sygnałem do wybuchu powstania listopadowego w południowej części miasta. W północnej części Warszawy sygnałem miało być podpalenie kręgielni i domu Małgorzaty Zaleskiej przy ul. Dzikiej 2236B (co odpowiada w przybliżeniu obecnemu adresowi Nowolipki 6). Nie ma jednak pewności czy, że ten dom został podpalony.
Wiktor Tylski brał czynny udział w dalszych walkach powstańczych. Po bitwie pod Ostrołęką był awansowany na porucznika i odznaczony Złotym Krzyżem Virtuti Militari. Po upadku powstania udał się na emigrację do Francji. Ostatnia wzmianka o nim pochodzi z 1838 r. kiedy to przebywał w Gaillac.
Podpalenie browaru opisywane jest w pamiętnikach powstańców m.in. Seweryna Goszczyńskiego i Maurycego Mochnackiego. Został on także uwieczniony na dwóch obrazach Wojciecha Kossaka Noc listopadowa i Starcie belwederczyków z kirasjerami rosyjskimi na moście w Łazienkach. W wizji artystycznej Kossaka miejsce potyczki rozświetla łuna pożaru browaru. Fakt podpalenia browaru trzykrotnie wspomniany jest w dramacie Stanisława Wyspiańskiego Noc Listopadowa.
Zarówno autor projektu tablicy prof. Maciej Zdanowicz jak i wykonawca Michał Ziołowicz z firmy EKAM zrezygnowali z należnego honorarium.
informacja prasowa
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz