Narodowe Forum Muzyki zaprasza na koncert, podczas którego zabrzmi Pasja wg św. Jana Johanna Sebastiana Bacha. Koncert realizowany w ramach 25. Wielkanocnego Festiwalu Ludwiga van Beethovena. Wykonawcami są: Wrocławska Orkiestra Barokowa oraz wybitna śpiewaczka Julia Lezhneva.
 |
| Julia Lezhneva1, fot. Emil Matveev |
Pasja wg św. Jana Johanna Sebastiana Bacha jest wcześniejszym z jego dwóch opracowań pasji, które przetrwały do naszych czasów. Utwór fascynuje siłą ekspresji i bezpośredniością w wyrażaniu emocji, należy do niekwestionowanych arcydzieł chrześcijańskiej kultury i jest ukoronowaniem muzyki epoki baroku.
Warto przypomnieć, że Pasja według św. Jana jest najwcześniejszą i jedną z dwóch zachowanych kompozycji Jana Sebastiana. Po raz pierwszy zabrzmiała 7 kwietnia 1724 roku w kościele św. Mikołaja w Lipsku. Potem była przez kompozytora kilkakrotnie zmieniana. Obecny kształt BWV 245 zawdzięczamy redaktorom zbiorowego wydania dzieł wszystkich Bacha. Test Pasji relacjonuje głównie sceny sądowe przed najwyższym kapłanem i Piłatem, toteż chóry kapłanów i ludu są głównymi nosicielami akcji dramatycznej. Muzycznie jest więc Pasja Janowa uboższa od Mateuszowej. Fragmenty Pisma św. przeplatają się z tekstami niemieckiej poezji religijnej tamtych czasów, które stanowią rodzaj osobistej refleksji wiernych, ukazującej ich duchową więź z rozgrywającymi się wydarzeniami Męki Pańskiej.
Pasja jest swoistym kazaniem muzycznym, które ma wpłynąć na postawy moralne słuchaczy. Rozpoczyna ją chór, który zwraca się do Boga: Herr, unser Herrscher… („Panie, władco nasz…”), po czym następuje recitatiw Ewangelisty, rozpoczynającego swą opowieść od wydarzeń Ogrodu Oliwnego. Już pierwsza aria altu jest takim właśnie komentarzem do przedstawionych wydarzeń:
By z więzów mych grzechów
uwolnić mnie
mój Zbawca zostaje pojmany,
Kolejne chorały i arie spełniają podobną rolę, odwołując się do wrażliwości i emocji słuchaczy, którzy stają się poniekąd uczestnikami przedstawianych zdarzeń, np. zaparcia się Piotra, wydania Jezusa na ubiczowanie, sceny pod krzyżem... Podkreśla się ciągle głęboki sens tej Ofiary.
W bardzo interesującym artykule Szymona Paczkowskiego możemy przeczytać, że Bach zastosował metrum 12/8, które służyło w baroku odmalowaniu życia pasterskiego. To tylko pozorny paradoks, ponieważ pastorale staje się u Bacha muzycznym symbolem wiecznego pokoju i zbawienia, które przyniosła ze sobą śmierć Chrystusa. Jest On bowiem Dobrym Pasterzem, który ginie za swoje owce, jak to zapowiada Stary Testament. Pastorale jest również nawiązaniem do rajskiego ogrodu, który został utracony na skutek grzechu, ale dzięki Mesjaszowi mamy szansę do niego powrócić.
Słodycz niektórych arii Pasji Janowej również warta jest podkreślenia. Z pewnością należy do nich aria tenoru:
Mein Jesu, ach! mein Jesu, / Jezu mój, ach! Mój Jezu,
dein schmerzhaft bitter Leiden“ / Twe gorzkie, bolesne cierpienie
radości tysiąckroć przyczyną,
co wymazuje me przewinienie
Przejmująca jest także aria altu: w Es is vollbracht („Dokonało się”), szczególnie pamiętna w wykonaniu Andreasa Scholla („Johannes-Passion” w opracowaniu i pod dyrekcją Philippe Herreweghe, wyd. Harmonia Mundi, 2001). Rozwija się z opadającego następstwa dźwięków, na których Jezus, gdy opada Mu głowa w chwili zgonu, szepcze ostatnie słowa…
 |
| Koncert "Eroika", fot. Joanna Stoga |
.................................................................................................................................................
Wykonawcy:
Jarosław Thiel – dyrygent
Julia Lezhneva – sopran
Terry Wey – alt
Benedikt Kristjánsson – tenor (Ewangelista)
Sascha Emanuel Kramer – tenor
Sebastian Noack – bas
Wolf Matthias Friedrich – bas (Jezus)
Agnieszka Franków-Żelazny – kierownictwo artystyczne Chóru NFM
.................................................................................................................................................
Koncert będzie dostępny 30 marca o 19.00:
na fanpage’u NFM na Facebooku,
na stronie www.nfm.wroclaw.pl,
na kanale YouTube NFM.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz