(fragment) Talerz z królikiem wśród kwiatów, Cesarska Manufaktura Porcelany, Josef Nigg, 1815, Muzeum Narodowe w Warszawie |
Od "poczciwego Meiera do "udomowionego romantyzmu"
Ferdinand Georg Waldmüller, Adopcja, 1847, olej, deska; 62,5 × 79, Muzeum Narodowe we Wrocławiu |
Biedermeier, pierwotnie zabarwiony ironią i humorem niemiecki termin (bieder – poczciwy, zacny oraz Meier – popularne niemieckie nazwisko), będący synonimem naiwności, konserwatyzmu, staromodnego gustu, także zacofania i ciasnoty umysłowej, wszedł do słownika historii sztuki pod koniec XIX wieku jako nazwa stylu panującego w pierwszej połowie stulecia, przede wszystkim w sztukach użytkowych. Charakteryzuje się prostotą, kunsztem i solidnością wykonania, szlachetnością użytych materiałów, służącą wygodzie funkcjonalnością. Z czasem znaczenie słowa uległo poszerzeniu, stało się ono określeniem środkowoeuropejskiej szeroko rozumianej kultury mieszczańskiej – zjawisk obecnych nie tylko w sztukach użytkowych, ale także w malarstwie, rysunku, grafice, literaturze czy też muzyce. Dzisiaj biedermeier, postrzegany jako „udomowiony romantyzm”, jest wieloznacznym pojęciem opisującym epokę pierwszej połowy XIX stulecia w Europie Środkowej, której umowne granice chronologiczne wyznaczają ważne europejskie wydarzenia historyczne: kongres wiedeński w 1815 roku oraz Wiosna Ludów w 1848 roku.
Refleksja nad społeczną i narodową tożsamością biedermeieru
Biedermeier wnetrze |
Co zobaczymy na wystawie?
Wystawa, na którą składają się obrazy, ryciny, meble, porcelana, szkło, złotnictwo, ubiory, akcesoria mody, zabawki i bibeloty, jest pierwszym tak wszechstronnym pokazem biedermeieru w Polsce, najpierw zaprezentowanym w Warszawie, a obecnie – w nieco zmodyfikowanej wersji, uwzględniającej w większym stopniu dzieła o pomorskim rodowodzie – w Muzeum Narodowym w Szczecinie.
Lalka, Turyngia, fabryka Andreasa Voita, ok. 1840 |
Blisko 400 muzealiów obejmuje zarówno zabytki sztuki niemieckiej, obok berlińskich, monachijskich czy wiedeńskich, również te ze Śląska czy należącego wówczas do Królestwa Prus Pomorza, jak i przede wszystkim obiekty z terenów Królestwa Polskiego, Wielkiego Księstwa Poznańskiego, Galicji oraz Wileńszczyzny.
Fortepian żyrafa, wytwórnia fortepianów Fryderyka Buchholtza, Warszawa, ok.1820, |
Zgromadzone w Szczecinie dzieła pochodzą ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie , w Poznaniu, w Gdańsku, w Krakowie,Wrocławiu, a także Muzeum Narodowego w Szczecinie. Ponadto dwu polskich rezydencji królewskich – Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie oraz Zamku Królewskiego na Wawelu, Muzeum Zamkowego w Pszczynie, Muzeum Karkonoskiego w Jeleniej Górze, Muzeum Okręgowego w Koninie, a także z kilku kolekcji prywatnych oraz Urzędu Miejskiego w Trzebiatowie.
Od życia domowego do małej ojczyzny
Szczecińska odsłona, podobnie jak pierwotna warszawska wersja, została zakomponowana problemowo – składa się z czterech ściśle korespondujących ze sobą części.
Portret-dziecka Karola Schweikarta, Muzeum Narodowe Warszawa |
Mała stabilizacja zacnych Biedermeierów
Społeczeństwo – rodzina – artysta prezentuje galerię bohaterów epoki, podkreślając rytm ich życia codziennego, prywatnych przyjemności, odpoczynku, towarzyskich spotkań, wspólnego muzykowania czy wykonywanych w domowym zaciszu robótek ręcznych. W przestrzeni zatytułowanej "W świecie dziecka". Rozrywka i edukacja wydobyta została nowa rola dzieci jako istotnych uczestników i odbiorców kultury.
Ojczyzna, region, „Mała ojczyzna” to tytuł kolejnej sekcji, odnoszący się do tożsamości lokalnej i narodowej, regionalizmu, patriotyzmu, podróżowania, uzdrowiskowej turystyki i rekreacji.
Wreszcie ostatnia część, Biedermeier jako projekt estetyczny, zaplanowana została jako swoisty magazyn mebli, sreber, ceramiki, szkła, ubiorów, akcesoriów mody, przedmiotów użytku domowego – różnorodnych typów obiektów, wzorów, fasonów, rozwiązań technicznych i technologicznych, stosowanych w najważniejszych centrach produkcji meblarskiej, hutach szkła, manufakturach tkanin, warsztatach złotniczych. Dopełnieniem przeglądu rozmaitych form wzornictwa są wpisane w przestrzeń ekspozycji zaaranżowane wnętrza salonów biedermeierowskich.
porcelana |
Co należy wiedzieć o sztuce biedermeieru - katalog i pamiętnik z wystawy
Wystawie, obok pamiątkowych gadżetów i druków ulotnych, towarzyszy wydany przez Muzeum Narodowe w Warszawie obszerny, bogato ilustrowany katalog pod redakcją Anny Kozak i Agnieszki Rosales Rodriguez. Z okazji finisażu wystawy w Muzeum Narodowym w Szczecinie ukaże się – pomyślany jako pamiętnik z wystawy – niewielki tom studiów poświęconych sztuce biedermeieru, przygotowany przez szczecińskie muzeum pod redakcją Dariusza Kacprzaka.
spot promocyjny wystawy w Muzeum Narodowym w Warszawie
Oprac. Dariusz Kacprzak, Anna Kozak, Agnieszka Rosales Rodriguez
(informacja prasowa, śródtytuły i podkreślenia moje)
...................................................................................................................................................................
"Biedermeier"
Muzeum Narodowe w Szczecinie, ul. Wały Chrobrego 3
otwarcie wystawy: 9 lutego 2018, godzina 18.00
wystawa czynna: do 15 kwietnia 2018
kuratorzy: dr Anna Kozak, dr Agnieszka Rosales Rodriguez, dr Dariusz Kacprzak
współpraca kuratorska: dr Beata Małgorzata Wolska
organizatorzy: Muzeum Narodowe w Szczecinie we współpracy z Muzeum Narodowe w Warszawie
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz