poniedziałek, 3 listopada 2025

Spotkajmy się w mieście! | wykład o Popowicach i spacer architektoniczny

Dziś Popowice to ogromny zespół mieszkalny. A jak było kiedyś? Wraz z dr Joanną Majczyk zapraszamy na wykład w ramach cyklu „Spotkajmy się w mieście!”, podczas którego dowiesz się o przed- i powojennych losach Popowic!

Osiedle Popowice przed wojną, ulica Stobrawska, ok. 1925 r., fot. Heinrich Klette, zbiory MA

Wrocławska odpowiedź na ogólnopolską ofensywę budowlaną lat siedemdziesiątych i pierwsze powojenne osiedle zrealizowane w całości w technologii Wrocławskiej Wielkiej Płyty. Powstające od 1970 roku Popowice miały stać się domem dla ponad 17 tysięcy mieszkańców, a zadanie opracowania koncepcji zabudowy ponad 70-hektarowego terenu powierzono architektowi Witoldowi Jerzemu Molickiemu – znanemu już nam ze spacerów po Szczepinie i osiedlu Przyjaźni na wrocławskich Krzykach.

Osiedle Wrocław-Popowice, budynek wielorodzinny przy ulicy Niedźwiedziej 14-24,
arch. W. Molicki, J. Pietkiewicz, A. Słabiak, ok. 1972 r., zbiory MA

Historia Popowic sięga jednak początku lat dwudziestych ubiegłego stulecia. W 1919 roku powstał generalny plan zrealizowania na tym obszarze dużego założenia mieszkaniowego, przeznaczonego głównie dla pracowników zakładów przemysłowych działających w zachodniej części miasta. Koordynatorem prac i projektantem większości budynków był Theo Effenberger, który nadzorował również zabudowę położonego nieopodal Westendu (dziś Szczepin). Drobiazgowo opracowana koncepcja urbanistyczno-architektoniczna zakładała utworzenie trzynastu odmiennych kwartałów – od bloków nawiązujących do zabudowy wielkomiejskiej do luźniejszej, połączonej z własnymi ogrodami zabudowy typu małomiasteczkowego i wiejskiego.

Na osiedlu powstał katolicki kościół św. Jadwigi i szkoła ludowa, a szczególnie ważną rolę odgrywała zieleń: wysoka w alejach i szpalerach otaczających ulice, oraz niska – w partiach żywopłotów służących jako ogrodzenia budynków. Podczas oblężenia Wrocławia w 1945 roku osiedle zostało całkowicie zniszczone. Pozostały po nim jedynie dwa budynki przy ulicy Legnickiej – obecnie mocno przebudowane.

Osiedle Popowice, pocztówka ze zdjęciem Stefana Arczyńskiego, 1977 r., źródło: polska-org

Dziś Popowice to ogromny zespół mieszkalny, usytuowany w pobliżu Parku Zachodniego, między ulicami Legnicką, Popowicką i Niedźwiedzią. Dominują tu jedenasto- i pięciokondygnacyjne bloki z charakterystycznymi balkonami, ustawione pasmowo i ukośnie wobec siebie. Przez lata Popowice uchodziły za osiedle kompletne – działały tu małe osiedlowe sklepiki, kino Studio, przedszkola, żłobek, szkoły podstawowe i otwarte boiska przyszkolne. To na Popowicach znajduje się też jeden z najciekawszych wrocławskich obiektów architektury sakralnej – zaprojektowany przez Wacława Hryniewicza, Wojciecha Jarząbka i Jana Matkowskiego kościół Najświętszej Maryi Panny Królowej Pokoju przy ul. Ojców Oblatów.


Wykład o historii Popowic


KIEDY: środa, 5 listopada 2025, godzina 12.00
GDZIE: Muzeum Architektury we Wrocławiu, ul. Bernardyńska 7
Prowadzenie: dr Joanna Majczyk
Wstęp wolny, nie trzeba się zapisywać!


Spacer architektoniczny po osiedlu Popowice:

KIEDY: sobota, 8 listopada 2025, godzina 12.00

Prowadzenie: Barbara Szczepańska

Ilość miejsc ograniczona, obowiązują zapisy! Szczegóły wkrótce.


Joanna Majczyk – architektka, adiunktka na Wydziale Architektury Politechniki Wrocławskiej. Bada architekturę XX-wieku, jej twórców i twórczynie oraz relacje między architekturą a polityką. Autorka monografii “Miasta, migracje, modernizmy. Architektura Andrzeja Frydeckiego” oraz współautorka (razem z Agnieszką Tomaszewicz) niedawno wydanej książki “Architekci i paragraf aryjski. Przypadek SARP-u (1934–1939)”.


Barbara Szczepańska – historyczka sztuki i badaczka architektury. Kierowniczka Działu Architektury Współczesnej w Muzeum Architektury we Wrocławiu. Doktorantka w Instytucie Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego, gdzie przygotowuje pracę doktorską poświęconą rozwojowi architektonicznemu i przestrzennemu powojennego Opola.


Zapraszamy!

Odbudowa po wrocławsku. Kim był Olgierd Czerner? | wykład

6 listopada o 17.00 Muzeum Architektury we Wrocławiu zaprasza na wykład poświęcony profesorowi Olgierdowi Czernerowi - założycielowi i pierwszemu dyrektorowi Muzeum Architektury we Wrocławiu, Konserwatorowi Zabytków Wrocławia (1955-1965), architektowi i pedagogowi. 6 listopada przypada piąta rocznica śmierci Profesora.

Prof. Olgierd Czerner, fot. Stefan Arczyński

Podczas wykładu Michała Chadery przyjrzymy się roli Olgierda Czernera w odbudowie zniszczonego Wrocławia i kształtowaniu lokalnego środowiska kulturalnego oraz jego działaniom na rzecz ochrony dziedzictwa architektonicznego miasta. Szczególną uwagę zwrócimy oczywiście na pierwsze lata funkcjonowania powołanego przez Profesora Muzeum Architektury: tworzone i współtworzone przez niego wystawy, ważne wydarzenia z historii instytucji oraz inicjowane w tym czasie międzynarodowe programy badawcze.

Prof. dr hab. inż. Olgierd Władysław Czerner urodził się 15 kwietnia 1929 w Świętochłowicach. Był architektem, historykiem i profesorem zwyczajnym Politechniki Wrocławskiej. W latach 1955-1965 pełnił funkcję Konserwatora Zabytków Wrocławia. Specjalizował się w historii architektury oraz konserwacji zabytków architektury i urbanistyki.

W 1965 roku powołał pierwsze (i jak na razie jedyne!) w Polsce Muzeum Architektury, wówczas działające pod nazwą Muzeum Architektury i Odbudowy. Kierował nim od momentu powstania aż do czasu przejścia na emeryturę w 1999 roku. Dzięki jego pasji i ogromnemu zaangażowaniu w budowanie pozycji instytucji, oraz bliskim relacjom, jakie budował z polskimi i zagranicznymi instytucjami o podobnym profilu, wrocławskie muzeum jest dziś jednym z najważniejszych na świecie miejsc poświęconych w całości historii architektury oraz architekturze współczesnej.

Od 1978 do 1990 roku Olgierd Czerner był członkiem Komitetu Architektury i Urbanistyki PAN, a w latach 80. pełnił funkcję wiceprzewodniczącego Społecznego Komitetu Odbudowy Panoramy Racławickiej. Należał do takich organizacji jak: ICOMOS (Międzynarodowa Rada Ochrony Zabytków i Miejsc Historycznych), Międzynarodowa Rada Muzeów ICOM, Komitet Architektury i Urbanistyki PAN, Towarzystwo Opieki nad Zabytkami, Stowarzyszenie Architektów Polskich, Stowarzyszenie Historyków Sztuki Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków. Był autorem licznych publikacji i promotorem kilkunastu prac doktorskich.

Profesor uhonorowany został m.in. Srebrnym i Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski i Medalem Komisji Edukacji Narodowej. W 2015 roku, podczas jubileuszu 50-lecia Muzeum Architektury we Wrocławiu, został odznaczony Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.


KIEDY: czwartek, 6 listopada 2025 r. o godzinie 17.00
GDZIE: Muzeum Architektury we Wrocławiu, ul. Bernardyńska 7
Prowadzenie: Michał Chadera, Dział Edukacji MA

Wstęp wolny!

Wykład Odbudowa po wrocławsku. Kim był Olgierd Czerner? jest jednym z wydarzeń towarzyszących obchodom jubileuszu 60-lecia Muzeum Architektury we Wrocławiu.

informacja prasowa

Wywiad z prof. Olgierdem Czernerem - pod tym linkiem


Spotkajmy się w mieście! | wykład o Popowicach i spacer architektoniczny

Dziś Popowice to ogromny zespół mieszkalny. A jak było kiedyś? Wraz z dr Joanną Majczyk zapraszamy na wykład w ramach cyklu „Spotkajmy się w...

Popularne posty