Krzycząc: Polska! Niepodległa 1918 - nowa wystawa w Muzeum Narodowym w Warszawie

Wystawa organizowana na cześć 100-lecia odzyskania Niepodległości. Jej głównym założeniem jest skonfrontowanie przedstawień wydarzeń historycznych i politycznych – z przemianami polskiej sztuki na progu Niepodległości.

Jacek Malczewski, Portret Piłsudskiego w stroju brygadiera, 1916, olej, płótno,
Muzeum Narodowe w Warszawie

W zbiorowej pamięci Polaków obraz dramatycznych wydarzeń, w wyniku których Polska odzyskała niepodległość, jest niewyraźny, zatarty, w najlepszym razie zbudowany z wyobrażeń powstałych w kręgu sztuki legionowej, wokół postaci „ojców niepodległości” – Józefa Piłsudskiego, Ignacego Jana Paderewskiego, Romana Dmowskiego – oraz ze starych fotografii i kronik filmowych. Naszą intencją jest przybliżenie obrazu tego chaotycznego, nieoczywistego i bolesnego okresu poprzez powstałe w tamtym czasie (i nieco później) dzieła sztuki.

Jacek Malczewski, Hamlet polski – Portret Aleksandra Wielopolskiego, 1903, olej, płótno,
Muzeum Narodowe w Warszawie

Zaprezentujemy widzom sztukę na ziemiach polskich tuż przed odzyskaniem niepodległości – poprzez dzieła Jacka Malczewskiego, Zofii Stryjeńskiej, Tadeusza Makowskiego, Witolda Wojtkiewicza i dziesiątków innych artystów zamieszkałych na ziemiach polskich i poza nimi. Ukazana zostanie walka o niepodległość Polski, jej głowni aktorzy, uwiecznieni na obrazach i w portretach Wojciecha Kossaka, Stanisława Fabjańskiego, Władysława Wankie, Leopolda Gottlieba, Leona Wyczółkowskiego – a także udział polskich artystów w działaniach wojennych i oddany przez nich obraz wojny i walki o niepodległość.

Wojciech Kossak, Szarża ułanów, Muzeum Narodowe Warszawa, fot. Krzysztof  Wilczyński

Osobną część wystawy poświęcimy wojnie polsko-bolszewickiej i jej obrazowi w sztuce i grafice propagandowej. Silnie zarysowane na wystawie będą wątki legionowe, postać J. Piłsudskiego, a także motywy batalistyczne – na zamknięcie zaś powstanie Sejmu w 1919 roku. Przedstawionym kilkuset obrazom, rzeźbom, grafikom sekundować będą wybrane fotografie i prezentacje multimedialne.

Jan Rembowski, Powrót Tobiasza, 1919, akwarela, kredka, pastel,
Muzeum Narodowe w Warszawie

Wątkom niepodległościowym i patriotycznym towarzyszyć będzie  prezentacja nowych, dynamicznie rozwijających się tendencji artystycznych, które również będą w przyszłości kształtowały nowoczesne oblicze odrodzonej Rzeczypospolitej.

Zofia Stryjeńska, Ukazanie się Apostołom, z cyklu „Pascha”, 1918, gwasz, papier naklejony na tekturę,
Muzeum Narodowe w Warszawie

Na wystawie znajdą się też prace artystów współczesnych, stanowiące rodzaj interwencji w zespoły dzieł dawniejszych – fragmenty Wesela Andrzeja Wajdy, rejestracja spektaklu Tadeusza Kantora Wielopole, Wielopole oraz realizacje Piotra Uklańskiego i Przemka Trusta Truścińskiego.

Władysław Skoczylas, Janosika imię nigdy nie zaginie, z teki „Podhalańskiej”, 1914, drzeworyt, papier,
Muzeum Narodowe w Warszawie

Zostanie wydany katalog zawierający wszystkie wystawione prace oraz teksty wprowadzające do prezentowanej problematyki.

Kurator wystawy: dr Piotr Rypson

Ekspozycja potrwa od 26 października 2018 do 17 marca 2019.

Wystawa w ramach cyklu 3 x Niepodległa w Muzeum Narodowym w Warszawie
Patronat Narodowy Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy w Stulecie Odzyskania Niepodległości
Sfinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach Programu Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata 2017–2022
 Patronat honorowy Wiceprezesa Rady Ministrów, Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. dr. hab. Piotra Glińskiego
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

informacja prasowa, fot. Krzysztof  Wilczyński