Jubileusz 100. rocznicy urodzin Henryka Tomaszewskiego

20. listopada 2019 roku przypada setna rocznica urodzin Henryka Tomaszewskiego – mima, tancerza, choreografa, reżysera i twórcy wrocławskiej Pantomimy. 

W związku z tym Wrocławski Teatr Pantomimy im. Henryka Tomaszewskiego przygotował program obchodów rocznicowych:

"Świadomi wartości dziedzictwa kulturowego, które po sobie zostawił, zapraszamy Państwa do wspólnego świętowania i uczestniczenia w wydarzeniach, które przygotowaliśmy na sezon 2018/2019 i 2019/2020.
Chcielibyśmy, aby poprzez kultywowania tradycji, nawiązanie do najwybitniejszych osiągnięć teatru w Polsce, kreować nowe wartości, wchodzić z nimi w dyskurs i poszukiwać nowych rozwiązań dla pantomimy zespołowej.
Planowane przez nas uroczystości związane z 100. rocznicą urodzin Henryka Tomaszewskiego będą miały zasięg ogólnopolski, a realizowane działania odbędą się przy współpracy m.in.
z Instytutem Teatralnym im. Zbigniewa Raszewskiego, Centrum Sztuki Współczesnej WRO.
Na program obchodów 100. urodzin Tomaszewskiego składały się będą projekty artystyczne, edukacyjne i promocyjne o zasięgu ogólnopolskim.

Wydarzenia

    • konkurs na debiut reżyserski w Pantomimie - ogólnopolski konkurs skierowany do reżyserów teatralnych, którzy nie ukończyli jeszcze 35 rok życia (planowana premiera: marzec 2019),
    • premiera przedstawienia w reżyserii - Jana Klaty (planowana premiera: jesień 2019),
    • działanie instalacyjno-performatywne we współpracy z Centrum Sztuki WRO
i IP Group (planowana premiera: maj 2019),
    • WTP w Instytucie Teatralnym w Warszawie - spotkania z artystami, warsztaty teatralne, panel dyskusyjny (planowane działania odbędą się jesienią 2019),
    • Pantomima krok po kroku - filmy instruktażowe dostępne na platformie You Tube, przedstawiające i wyjaśniające technikę pantomimy (listopad 2018-listopad 2019),
    • panele dyskusyjne – spotkania z artystami, którzy współpracowali z Henrykiem Tomaszewskim i którzy obecnie są w zespole WTP (panele towarzyszące planowanym premierom).

Obchody 100. rocznicy urodzin Henryka Tomaszewskiego dofinansowany ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury oraz z budżetu Województwa Dolnośląskiego.

Tancerz, mim, choreograf, reżyser, inscenizator, twórca Wrocławskiego Teatru Pantomimy - jego dyrektor, reżyser i autor scenariuszy do wszystkich przedstawień. Urodził się 20 listopada 1919 w Poznaniu, zmarł 23 września 2001 w Kowarach. W roku 1956 stworzył więc własne Studium Pantomimy, z którym w rok później zdobył nagrodę zespołową oraz złoty medal za mimodram "Płaszcz" według opowiadania Mikołaja Gogola na Światowym Festiwalu Młodzieży. W 1959 roku zespół otrzymał rangę teatru zawodowego i zaczął zdobywać światowy rozgłos, jako Wrocławski Teatr Pantomimy.
Od początku zamierzeniem Tomaszewskiego stało się stworzenie nowego typu teatru, zespołowej sztuki pantomimicznej. Droga prowadziła od pantomimy ilustracyjnej, opartej na wątkach fabularnych, czerpanych z literatury, po autonomiczne, pełnospektaklowe widowiska. Pierwsze przedstawienia składały się z etiud i skeczy - "Gabinet osobliwości" (1961), "Wejście w labirynt" (1963), "Ogród miłości" (1966). Od tych mikroform w roku 1970 doszedł Tomaszewski do pierwszej jednotematycznej pantomimy pełnospektaklowej. Było to "Odejście Fausta" według Johanna Wolfganga Goethego. Kolejne ważne przedstawienia to oparty na sumeryjskim poemacie "Gilgamesz" (1968), który stał się rozważaniem o przyjaźni, wierności, dzielności i odwadze, odczytany groteskowo Frank Wedekind w "Menażerii cesarzowej Filissy" (1972), "Spór" (1978) - transponujący na obraz pantomimiczny rokokowy dyskurs filozoficzno-literacki (przedmiotem dysputy przejętej z twórczości Pierre'a Marivaux jest odwieczna niestałość uczuć w kontaktach damsko-męskich), "Hamlet, ironia i żałoba" na motywach tragedii Williama Szekspira (1979).

Henryk Tomaszewski przez czterdzieści pięć lat świadomie i konsekwentnie kształtował swój zespół, w którym był najznamienitszym aktorem (występował do 1963 roku), inscenizatorem, autorem i choreografem, a wraz z nim tworzył oryginalny teatr pantomimiczny. Słowa zastąpił ruchem, zobrazował myśli i abstrakcje, ucieleśnił niewerbalne sny i wyobrażenia. Tworząc nowoczesny język ciała, sięgał po środki od ascetycznych po barokowe, ale zawsze komunikatywne i precyzyjne. Wprowadził sztukę mimiczną w dziedzinę myśli. W jego teatrze na scenie operowało się pojęciami. Inspirowała go nie tylko sztuka tańca i ruchu, ale także literatura i malarstwo, wielkie mity światowej kultury - Fausta, Orfeusza, Minotaura, Pana Twardowskiego, króla Artura, Syna Marnotrawnego, Gilgamesza.Zadaniem pantomimy - podkreślał Tomaszewski - jest afirmacja człowieka, afirmacja życia.

Tomaszewski reżyserował także w teatrze dramatycznym. Do najwybitniejszych jego osiągnięć zaliczono inscenizacje dramatów Stanisława Wyspiańskiego - "Protesilasa i Laodamię" w Teatrze Polskim we Wrocławiu (1969) i w Teatrze im. Norwida w Jeleniej Górze (1979) i "Legendę" w Teatrze Dolnośląskim w Jeleniej Górze (1972) oraz prapremierowe wystawienie "Gry w zabijanego" Eugène'a Ionesco (1973) na scenie wrocławskiego Teatru Polskiego.

Henryk Tomaszewski, próba do spektaklu "Rycerzy króla Artura", Wrocławski Teatr Pantomimy (1981)
, fot. Marek Grotowski

"Sztuka Tomaszewskiego w jej wymowie filozoficznej jest sztuką głęboko humanistyczną. Opowiada się za życiem i radością, podejmuje temat krzywdy, człowieka upośledzonego przez świat wrogich przedmiotów i sił, spychanego na dno. Jest to jednak przede wszystkim sztuka mówiąca o miłości: idealnej i zmysłowej, tragicznej i radosnej - miłości pełnej zarówno, gdy zostaje spełniona, jak i gdy pozostaje nieosiągalnym marzeniem." (Andrzej Hausbrandt).

(za Culture.pl)

informacja prasowa