60. Wratislavia Cantans: "Parsifal" Richarda Wagnera /zapowiedź/

14 września o 19.00 zabrzmi ostatni koncert festiwalu Wratislavia Cantans: "Parsifal" Richarda Wagnera. Podczas koncertu ztrzeci akt Wagnerowskiego arcydzieła usłyszymy  w wykonaniu koncertowym solistów, Koweńskiego Chóru Państwowego i NFM Filharmonii Wrocławskiej, których poprowadzi maestro Christoph Eschenbach. 

Złożony z trzech aktów Parsifal stanowi ukoronowanie twórczości Richarda Wagnera. Nie jest to w żadnym wypadku tradycyjnie pojmowana opera. Sam twórca, chcąc wyróżnić ten utwór spośród swoich dramatów muzycznych oraz podkreślić jeszcze bardziej jego głębię i powagę, użył określenia „Ein Bühnenweihfestspiel”, co oznacza uroczyste misterium sceniczne. 

Proces obmyślania i komponowania Parsifala trwał wyjątkowo długo. Pierwsze podejście Wagnera do tematu miało miejsce w 1857 roku, kiedy powstały plany i szkice. Artystę zainspirował przeczytany już w 1845 roku trzynastowieczny romans rycerski Parzival, którego autorem był rycerz i minnesanger Wolfram von Eschenbach. Libretto jednak napisał sam, modyfikując niektóre wątki i dodając swoje własne postacie. Kiedy pomysł stworzenia utworu opartego na tej historii dojrzewał, język muzyczny Wagnera rozwijał się, podobnie jak jego koncepcja totalnego dzieła sztuki, łączącego muzykę, ruch sceniczny i śpiew. Powstał też teatr w Bayreuth, ufundowany przez króla Bawarii Ludwika II Wittelsbacha specjalnie z myślą o wystawianiu dramatów muzycznych autora Pierścienia Nibelunga. Właściwy okres pracy nad Parsifalem przypadł na lata 1877–1882. Został ukończony w styczniu, a jego prawykonanie miało miejsce w lipcu pod batutą Hermanna Leviego. Na widowni zasiedli wówczas m.in. Ferenc Liszt, Anton Bruckner i młodziutki Richard Strauss, a kolejne przedstawienia zaszczycili swoją obecnością przybyli z Paryża twórcy francuscy: Léo Delibes i Camille Saint-Saëns. Rok później w Bayreuth pojawił się nieznany jeszcze szerzej adept dyrygentury, Gustav Mahler, który napisał: „Wiedziałem, że odkryłem rzecz największą, najboleśniejszą którą nosić będę w sobie bez skazy aż do samej śmierci”. 

Wagner wyraził życzenie, aby przez trzy dekady od powstania Parsifala wystawiać go scenicznie wyłącznie w Bayreuth. Chciał w ten sposób umożliwić wytworzenie się tradycji wykonywania tego utworu, czego dopilnować miała (i jej się to udało) jego rodzina. Grano jednak od czasu do czasu ostatnie dzieło Wagnera podczas koncertów, a w Warszawie zabrzmiało po raz pierwszy już w 1904 roku pod batutą Emila Młynarskiego. Do oficjalnego złamania ustaleń i wielkiego skandalu doszło w 1903 roku, kiedy Parsifala pokazała bez zgody familii Wagnerów Metropolitan Opera. Za to po zniesieniu zakazu – pomiędzy styczniem a sierpniem 1914 roku – wystawiono go w pięćdziesięciu teatrach operowych na całym świecie. 

Partię tytułowego bohatera wykona podczas koncertu w NFM wybitny austriacki tenor Nikolai Schukoff, który uczynił ją jedną ze swych specjalności. W Króla Amfortasa wcieli się Tomasz Konieczny, znakomity polski baryton, znany publiczności na całym świecie. Towarzyszyć im będzie jako rycerz Gurnemanz niemiecki bas René Pape, występujący na deskach teatrów operowych tej miary, co Metropolitan Opera, Lyric Opera of Chicago, Royal Opera House Covent Garden, Wiener Staatsoper czy, last but not least, La Scala. 

Program:

Richard Wagner Parsifal – dramat muzyczny (akt III) 

Wykonawcy:

Christoph Eschenbach – dyrygent

Nikolai Schukoff – Parsifal (tenor)

Tomasz Konieczny – Amfortas (bas-baryton) 

René Pape – Gurnemanz (bas) 

Isabelle Cals – Kundry (sopran)

Kauno Valstybinis Choras

Robertas Šervenikas – kierownictwo artystyczne Kauno Valstybinis Choras

NFM Filharmonia Wrocławska

Czas trwania: 90 minut

Lokalizacja:

NFM, Sala Główna ORLEN

plac Wolności 1, Wrocław

informacja prasowa

Symfonia Wagnerowska i spotkanie z Agatą Zubel w Narodowym Forum Muzyki

28 lutego o 18.00 Agnieszka Ostapowicz zaprasza na spotkanie z Agatą Zubel - kompozytorką i wokalistką koncertującą na całym świecie, profesorką Akademii Muzycznej we Wrocławiu. O 19.00, podczas koncertu NFM Filharmonii Wrocławskiej, Dima Slobodeniouk poprowadzi dzieła Richarda Straussa i Antona Brucknera – dwóch twórców, na których autor Pierścienia Nibelungów wywarł przemożny wpływ. W roli solisty grającego na rogu wystąpi Stefan Dohr.

Stefan Dohr / fot. Simon Pauly

Richard Wagner był kompozytorem, który zdominował świat muzyki niemieckiej na prawie sto lat. Do fascynacji jego postacią przyznawali się zarówno inni twórcy, jak i wykonawcy, a na określenie tej obsesji stworzono nawet żartobliwie fikcyjną jednostkę chorobową – wagneritis. Podczas koncertu NFM Filharmonii Wrocławskiej Dima Slobodeniouk poprowadzi dzieła Richarda Straussa i Antona Brucknera – dwóch twórców, na których autor Pierścienia Nibelungów wywarł przemożny wpływ. 

Dorobek Richarda Straussa reprezentowany będzie przez dwie kompozycje pochodzące z antypodów jego twórczości. Nie będą to cieszące się wielką popularnością poematy symfoniczne, a dzieła bardziej zapoznane, ale zdecydowanie warte wysłuchania. Jednoczęściowa, czerpiąca inspirację z muzyki epoki klasycyzmu Serenada Es-dur na instrumenty dęte powstała w 1881 roku, kiedy artysta miał zaledwie siedemnaście lat. II Koncert Es-dur na róg i orkiestrę skomponował w 1942 roku w Wiedniu, a więc w ostatniej fazie swojej twórczości, kiedy powrócił do muzyki epoki klasycyzmu jako źródła inspiracji. Swoje dzieło zadedykował pamięci ojca, Franza Straussa. Był on znakomitym waltornistą, muzykiem orkiestry dworskiej w Monachium, znanym powszechnie z konserwatywnego gustu – nie uważał dzieł Wagnera za muzykę, co nie przeszkodziło mu znakomicie ich wykonywać. Jego kunszt doceniał także autor Parsifala, który twierdził, że Strauss grał tak pięknie, że nie był w stanie złościć się na niego za jego poglądy! Ten pogodny trzyczęściowy utwór wydaje się być wręcz zaprzeczeniem ponurych czasów, w których powstał, a które były trudne także dla sędziwego artysty. 

III Symfonia d-moll Antona Brucknera nazywana jest „Wagnerowską”. We wrześniu 1873 roku jej autor spotkał się z Wagnerem i pokazał mu partytury swojej II i III Symfonii (która nie była jeszcze wówczas ukończona), pytając, która z nich bardziej mu się podoba. Wagner wybrał Trzecią, a Bruckner, zadowolony z tej decyzji, zadedykował mu ją. Pierwsza wersja dzieła  zawierała wiele cytatów m.in. z Walkirii czy z Tristana i Izoldy. Została przedstawiona Filharmonikom Wiedeńskim, ale orkiestra odrzuciła ją jako nienadającą się do wykonania. Bruckner gruntownie przerobił dzieło i tym razem zyskała akcept, ale pech nie przestawał prześladować twórcy: dyrygent Johann von Herbeck, który zgodził się poprowadzić symfonię, zmarł niedługo przed koncertem. Jego miejsce zajął sam kompozytor, co skończyło się absolutną katastrofą. Był on bowiem fatalnym kapelmistrzem, a niechętna mu publiczność zaczęła opuszczać salę w trakcie trwania utworu. Kompozytor odłożył „Wagnerowską” na kilkanaście lat, by w końcu sporządzić jej ostateczną wersję. Dziś Trzecia uważana jest przez badaczy za pierwszą z dojrzałych symfonii Brucknera, chętnie też wykonują ją dyrygenci zainteresowani muzyką wielkiego Austriaka.

Program:

R. Strauss Serenada Es-dur na instrumenty dęte op. 7, TrV 106, II Koncert Es-dur na róg i orkiestrę TrV 283 

***

A. Bruckner III Symfonia d-moll WAB 103 

Wykonawcy:

Dima Slobodeniouk – dyrygent

Stefan Dohr – róg

NFM Filharmonia Wrocławska

Czas trwania:

120 minut

Agata Zubel podczas koncertu "Les illuminations", Wratislavia Cantans 2020,
fot. Łukasz Rajchert

Spotkajmy się w NFM – prof. Agata Zubel

28.02 pt. 18:00

NFM, foyer -1

informacja prasowa

Royal Philharmonic Orchestra w Narodowym Forum Muzyki /zapowiedź koncertu/

 Royal Philharmonic Orchestra zaliczana jest do najlepszych orkiestr na świecie. Kolejne jej nagrania zapisują się złotymi zgłoskami w historii fonografii, koncerty natomiast zapadają w pamięć i serca kolejnych pokoleń miłośników muzyki. Podczas pierwszego koncertu tego zespołu w Narodowym Forum Muzyki zabrzmią utwory Richarda Wagnera, Edvarda Griega i Jeana Sibeliusa. Poprowadzi je wybitny dyrygent i obecny szef artystyczny zespołu – Vasily Petrenko. W roli solisty wystąpi Simon Trpčeski, znakomity macedoński pianista.

Royal Philharmonic Orchestra / Pinchas Zukerman

Richard Wagner przeszedł do historii muzyki jako wielki reformator opery i twórca epokowych dzieł należących do tego gatunku muzycznego. Reszta jego kompozycji pozostaje na marginesie dorobku twórcy. Tak też jest z udaną nastrojową uwerturą koncertową Faust. Początkowo kompozytor planował napisanie symfonii opartej na wątkach zaczerpniętych z dramatu Johanna Wolfganga Goethego, jednak później porzucił tę ideę, a pomysły muzyczne połączył w uwerturę, która ostateczny kształt uzyskała w 1855 roku. To dzieło mroczne, pełne dramatyzmu, kończące się jednak uroczyście i pogodnie.

Także następny utwór w programie koncertu, czyli Koncert fortepianowy a-moll Edvarda Griega, to dzieło wczesne. Norweski twórca napisał tę kompozycję w 1868 roku, kiedy miał zaledwie dwadzieścia cztery lata. Słychać tu zarówno romantyczny patos, wpływy twórczości podziwianego przez niego Roberta Schumanna, jak i echa norweskiej muzyki ludowej. To pełne rozmachu wirtuozowskie dzieło bardzo szybko zdobyło ogromną popularność i po dziś dzień należy do najczęściej wykonywanych kompozycji Griega. Daje pianiście zarówno możliwość zaprezentowania świetnej techniki, jak i sposobność zbudowania bardzo specyficznego, chłodnego i surowego nastroju, tak często kojarzonego z muzyką stworzoną przez kompozytorów pochodzących z północnej części Europy. 

Koncert zwieńczy wykonanie monumentalnej II Symfonii D-dur fińskiego kompozytora Jeana Sibeliusa. Dzieło to powstawało w latach 1901–1902, a twórca rozpoczął pracę nad nim podczas zimowego pobytu we włoskim Rapallo. Prawykonanie odbyło się w marcu 1902 roku w Helsinkach pod batutą autora. Krytyka przyjęła kompozycję z zachwytem, co utwierdziło pozycję Sibeliusa jako jednego z czołowych symfoników przełomu wieków. Kompozytor określił Drugą mianem „spowiedzi duszy”. To muzyka pełna dramatyzmu i patosu, w której nie brak jednak także odcinków brzmiących surowo i chłodno. Konflikty i wahania zaprezentowane w pierwszych trzech częściach prowadzą do pełnej blasku, porywającej apoteozy. 

Program:

R. Wagner Faust – uwertura koncertowa
E. Grieg Koncert fortepianowy a-moll op. 16
***
J. Sibelius II Symfonia D-dur op. 43

Wykonawcy:

Vasily Petrenko – dyrygent
Simon Trpčeski – fortepian
Royal Philharmonic Orchestra

informacja prasowa

Koncert Orkiestry Polskiego Radia w Warszawie

10 maja o godz. 19:00 zapraszamy do Studia Koncertowego Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego na wieczór intensywnych emocji i pięknych dźwięków, podczas którego zabrzmi muzyka trzech wielkich mistrzów XIX wieku. Usłyszymy zarówno rzadziej wykonywane dzieła Schumanna i Schuberta, jak i kameralne arcydzieło Wagnera, napisane z okazji narodzin jego syna — pełne czułości i intymnego liryzmu.

Orkiestra Polskiego Radia w Warszawie, fot. materiały prasowe PR

Wiosenny koncert Orkiestry Polskiego Radia w Warszawie to spotkanie z trzema kompozytorami epoki romantyzmu, którzy – każdy na swój sposób – przełamywali granice muzycznej formy i ekspresji. 

Wieczór otworzy „Uwertura, Scherzo i Finał” op. 52 Roberta Schumanna – kompozycja nietypowa, bo składająca się z trzech części, jakby wyjętych z symfonii, ale pozbawiona wolnego ogniwa. To utwór pełen energii, kontrastów i charakterystycznej dla Schumanna liryki – przykład jego niekonwencjonalnego podejścia do klasycznych form.

W drugiej części koncertu zabrzmi jedno z najbardziej osobistych dzieł Richarda Wagnera – „Idylla Zygfryda”. Ta subtelna, kameralna kompozycja została napisana, jako prezent urodzinowy dla żony Cosimy i zadedykowana ich nowo narodzonemu synowi, Zygfrydowi. To Wagner intymny, odarty z teatralnego rozmachu, za to pełen ciepła, spokoju i uczuciowej głębi.

Zwieńczeniem wieczoru będzie IV Symfonia c-moll „Tragiczna” D 417 Franza Schuberta, napisana przez zaledwie 19-letniego kompozytora. Mimo młodego wieku, Schubert sięga tu po dramatyczne środki wyrazu i ciemną tonację, zapowiadając emocjonalną intensywność późnego romantyzmu. Symfonia, choć jeszcze osadzona w klasycznych ramach, nosi w sobie wyraźne ślady indywidualnego stylu kompozytora – z jego niepowtarzalnym liryzmem, śpiewnością i zamiłowaniem do melancholii.

Koncert w Studiu Koncertowym Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego będzie nie tylko ucztą dla miłośników muzyki romantycznej, ale również okazją do wsłuchania się w rzadziej wykonywane, a niezwykle piękne i poruszające utwory trzech wielkich mistrzów XIX wieku.

Program:

Robert Schumann – Uwertura, Scherzo i finał op. 52

Richard Wagner – Idylla Zygfryda WWV 103

***

Franz Schubert – Symfonia nr 4 c-moll „Tragiczna” D 417

Orkiestrę poprowadzi znakomity dyrygent Mikhail Agrest.

informacja prasowa

4. Festiwal Polskiego Radia Chopin

W środę, 12 kwietnia, rozpoczyna się 4. Festiwal Polskiego Radia Chopin, który odbędzie się w Pałacu Myśliwskim Książąt Radziwiłłów w Antoninie. Hasło tegorocznego wydarzenia brzmi: „Chopin i generacja romantyczna”. Pianistyczne recitale potrwają do 16 kwietnia. Transmisje wszystkich wydarzeń na antenie Polskiego Radia Chopin.

Wszystkie wydarzenia 4. Festiwalu Polskiego Radia Chopin będą dostępne na antenie Polskiego Radia Chopin od 12 do 16 kwietnia od godziny 19.00. Pół godziny przed wszystkimi koncertami rozpoczynać się będą – także transmitowane na antenie – prelekcje.  W tym roku prelegentami będą znani z anteny Polskiego Radia Chopin dziennikarze – Magdalena Sawicka, autorka pasma Arcydzieło miesiąca i gospodyni cotygodniowych video-serwisów kulturalnych Polskiego Radia Chopina oraz Jakub Puchalski, znany z pasma Czarne na białych, a ostatnio także jako autor najświeższej, wydanej przed kilkunastoma tygodniami przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne monografii Fryderyka Chopina. Wszystkie koncerty poprowadzi dziennikarz radiowej Dwójki – Marcin Majchrowski, stale współpracujący z Polskim Radiem Chopin m.in. jako twórca cyklu Interpretacja niejedno ma imię: Chopin historyczny czy współczesny? 

O roku, tym, czym była określona w haśle tegorocznego Festiwalu kompozytorska generacja, prof. Marcin Gmys, Dyrektor Polskiego  Radia Chopin mówi tak: Była to prawdopodobnie najwybitniejsza formacja pokoleniowa w historii muzyki. Nigdy wcześniej, nie wyłączając renesansu, baroku i klasycyzmu, ale także nigdy później, nie zdarzyło się, by na przestrzeni kilku lat (symboliczną datę romantycznej generacji wyznacza rok 1810 - rok urodzin Fryderyka Chopina i Roberta Schumanna) przyszło na świat tak wielu, niezwykle ważnych dla potomności i powszechnie lubianych kompozytorów. Prócz Chopina i Schumanna, we współczesnych filharmoniach i teatrach operowych świata nieustannie prezentowane są przecież również dzieła takich romantycznych tytanów, jak Felix Mendelssohn, Ferenc Liszt, Hector Berlioz, Richard Wagner, Giuseppe Verdi. A to nie wszystkie istotne nazwiska, skoro do największych romantyków zalicza się także twórców nieco starszych Franza Schuberta, Gioacchina Rossiniego, Gaetana Donizettiego czy Vincenza Belliniego. których dzieła również weszły do żelaznego kanonu.

Celem tegorocznego Festiwalu Polskiego Radia Chopin będzie zwięzłe unaocznienie kluczowej roli Fryderyka Chopina dla uformowania się europejskiego romantyzmu. Podczas recitali Beaty Bilińskiej, Julii Kociuban i Zbigniewa Raubo usłyszeć będzie można starannie dobrane fortepianowe kompozycje większości wymienionych powyżej twórców. Kontekst europejski nie będzie jedynym, który dojdzie do głosu w Antoninie: podczas występu reprezentanta najmłodszego pokolenia polskich pianistów – Adama Goździewskiego, muzyka Chopina pojawi się również w otoczeniu twórczości polskich kolegów patrona anteny – Ignacego Feliksa Dobrzyńskiego oraz Edwarda Wolffa. 

Tradycyjnie podczas festiwali Polskiego Radia Chopin jeden wieczór zarezerwowany został dla muzyki jazzowej. 13 kwietnia w Pałacu Radziwiłłów pojawi się Kuba Stankiewicz, który prócz własnych opracowań pieśni Chopina wykona autorskie reinterpretacje kompozycji młodopolskiego artysty Ludomira Różyckiego. Czwartkowy recital będzie przedpremierową prezentacją mającego się wkrótce ukazać albumu pianisty – „Kuba Stankiewicz inspired by Ludomir Różycki”. 

informacja prasowa

     

Film „KTO NAPISZE NASZĄ HISTORIĘ” – o podziemnym Archiwum Getta Warszawskiego - na Festiwalu w Rzymie

Film „KTO NAPISZE NASZĄ HISTORIĘ” w reżyserii Roberty Grossman zostanie pokazany na rozpoczynającym się właśnie Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Rzymie w sekcji Wydarzenia Specjalne. Będzie to europejska premiera polsko-amerykańskiej koprodukcji filmowej o słynnym, odnalezionym po latach podziemnym Archiwum Getta Warszawskiego. 

Kto napisze naszą historię, Wojciech Zieliński fot. Anna Włoch

„KTO NAPISZE NASZĄ HISTORIĘ” to fabularyzowany film dokumentalny o bezprecedensowym przedsięwzięciu - podziemnym Archiwum Getta Warszawskiego powstałym z inicjatywy Emanuela Ringelbluma w 1940 roku, które zajmowało się dokumentowaniem życia w getcie warszawskim. Tzw. Archiwum Ringelbluma wpisane zostało na listę UNESCO „Pamięć Świata” jako zabytek światowego dziedzictwa. Jest ono unikalnym zbiorem dokumentów stanowiących jedno z najważniejszych świadectw o zagładzie Żydów polskich. W rolach głównych wystąpili polscy aktorzy, m.in.: Piotr Głowacki, Jowita Budnik, Karolina Gruszka i Wojciech Zieliński. Głosów w filmie użyczyli: nagrodzony Oscarem za film „Pianista” Adrien Brody oraz trzykrotnie nominowana do tej nagrody Joan Allen („Ukryta prawda”, „Czarownice z Salem”, „Nixon”). Urodzona w Los Angeles Roberta Grossman ma na koncie m.in. nakręcony w 2008 roku film pt. "Hannah Senesh: Blessed Is the Match”, który znalazł się na Oscarowej short liście, a także był nominowany do Primetime Emmy.

Kto napisze naszą historię,  fot. Anna Włoch

Zdjęcia do części fabularyzowanej filmu zostały zrealizowane w Polsce. Łącznie 19 dni w Łodzi, Warszawie oraz w Wolsztynie przy udziale polskiej ekipy zdjęciowej oraz polskich twórców (Marek Warszewski, Aleksandra Staszko, Agnieszka Hodowana i wielu innych).

Kto napisze naszą historię fot. Anna Włoch 

Nancy Spielberg tak mówiła o projekcie podczas swojej wizyty na planie filmu w Łodzi: „Po stworzeniu przez mojego brata Stevena przejmującego filmu pt. „Lista Schindlera”, a następnie założeniu Fundacji Zapisu Historii Ocalonych z Szoah, poczułam wewnętrzny przymus, aby tworzyć filmy takie jak „KTO NAPISZE NASZĄ HISTORIĘ”, które dzielą się tymi niesamowitymi opowieściami ze światem”.

Kto napisze naszą historię Roberta Grossman, Karolina Gruszka, Piotr Głowacki,
 fot. Anna Włoch

Głównym producentem filmu jest Katahdin Productions. Za produkcje ze strony polskiej odpowiadali Anna Różalska i Tarik Hachoud z firmy Match&Spark. Film koprodukowany jest także przez  ARTE/NDR, EC1 Łódź oraz Mazowiecki Fundusz Filmowy. Otrzymał także dofinansowanie z Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej.

Kto napisze naszą historię, Jowita Budnik, fot. Anna Włoch

Światowa premiera filmu odbyła się 21 lipca na Żydowskim Festiwalu Filmowym w San Francisco. Zdobył tam nagrodę publiczności. Na Festiwalu w Rzymie będzie pokazywany 19 października w samym Auditorium Parco della Musica, co jest ogromnym wyróżnieniem.

Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Rzymie istnieje od 2006 roku. Dyrektorem artystycznym festiwalu jest Antonio Monda.

Kto napisze naszą historię, fot. Anna Włoch 

„KTO NAPISZE NASZĄ HISTORIĘ” (oryg. „Who Will Write Our History”)

Reżyseria: Roberta Grossman
Zdjęcia: Dyanna Taylor
Muzyka: Richard Wagner
Montaż: Chris Callister
Scenografia: Frank Gampel, Marek Warszewski
Charakteryzacja: Agnieszka Hodowana
Kostiumy: Aleksandra Staszko
Kierownictwo produkcji: Tomasz Morawski
Obsada: Piotr Głowacki, Jowita Budnik, Karolina Gruszka, Wojciech Zieliński, (lektorzy: Joan Allen i Adrien Brody)
Producent: Roberta Grossman, Katahdin Productions
Executive Producer: Nancy Spielberg, Anna Różalska
Koprodukcja: Match&Spark, ARTE/NDR, EC1 Łódź – Miasto Kultury oraz Warszawski Mazowiecki Fundusz Filmowy
Film współfinansowany przez Polski Instytut Sztuki Filmowej
Dystrybucja w Polsce: NEXT FILM

informacja prasowa

Mendelssohn-Haus Leipzig - Dom Mendelssohna w Lipsku /relacja, zdjęcia/

Podczas pobytu w Lipsku na Bachfest odwiedziłam nie tylko Muzeum Bacha (co było oczywiste), ale również Dom Mendelssohna- Bartholdy`ego - kompozytora, który wyrwał z zapomnienia Johanna Sebastiana Bacha. Późnoklasycystyczny budynek mieści na 600 metrach kwadratowych wiele przedmiotów codziennego użytku należących do rodziny Mendelssohnów, a także oryginalne meble, listy z autografami i nuty, pierwodruki i kilka akwareli.

Wizerunek Feliksa Mendelssohn- Bartholdy w Muzeum, fot. Barbara Lekarczyk-Cisek

Niemiecko-żydowski kompozytor Felix Mendelssohn Bartholdy jest uważany za jednego z najważniejszych muzyków okresu romantyzmu i pierwszego na świecie nowoczesnego dyrygenta. Dom w Lipsku, w którym mieszkał i zmarł 4 listopada 1847, jest jednym z najważniejszych miejsc kultury narodowej i jest wpisany jako miejsce pamięci do Niebieskiej Księgi Republiki Federalnej Niemiec. W salonie muzycznym regularnie odbywają się koncerty poranne na zabytkowym fortepianie wykonanym w Berlinie w 1850 roku. 

Sala koncertowa w Domu Mendelssohna, z zabytkowym fortepianem z 1850 r.
fot. Barbara Lekarczyk-Cisek

Felix Mendelssohn Bartholdy należy do najwybitniejszych, wszechstronnie uzdolnionych muzyków XIX wieku. Jego twórczość muzyczna jako kompozytora, dyrygenta i pianisty sprawiła, że stał się znany w całej Europie. Przez dwanaście lat Lipsk był miejscem, gdzie mieszkał i pracował. Jako dyrektor muzyczny Gewandhausu i współzałożyciel pierwszego niemieckiego konserwatorium, miał decydujący wpływ na życie muzyczne miasta. W tym czasie podróżował jednocześnie po całej Europie, czego ślady odnajdziemy w licznych wizerunkach miast, a także na akwarelach, których autorem jest sam kompozytor. 

Talerze ścienne z wizerunkami miast, wraz z informacjami i datami, fot. Barbara Lekarczyk-Cisek

Interlaken w Szwajcarii, 16 lipca 1847 - akwarela Feliksa Mendelssohna-Bartoldy,
fot. Barbara Lekarczyk-Cisek 

W tej samej sali możemy podziwiać pięknie malowany kufer podróżny.

Kufer podróżny z epoki, fot. Barbara Lekarczyk-Cisek

Od późnego lata 1845 roku Felix Mendelssohn Bartholdy i jego rodzina wypełniali dom życiem i muzyką. Bywali tu liczni znakomici goście, w tym Clara i Robert Schumann, Louis Spohr, Joseph Joachim, Hans Christian Andersen, Jenny Lind, Raymund Härtel i Richard Wagner. Dziś odwiedzający wchodzą do mieszkania Felixa Mendelssohna Bartholdy'ego przez historyczne schody, które zostały przywrócone na podstawie pierwotnego projektu. Gabinet kompozytora, w którym powstały dzieła takie jak oratorium "Eliasz", meble w rodzinnych zasobach, listy i nuty, akwarele Mendelssohna oraz obszerne informacje o życiu i twórczości artysty czynią to autentyczne miejsce czymś niezapomnianym.

Salonik w Domu Mendelssohna, fot. Barbara Lekarczyk-Cisek

Sercem domu Mendelssohna jest dawny apartament Feliksa Mendelssohna Bartholdy na pierwszym piętrze. Z wielu różnych mieszkań, w których kompozytor mieszkał i pracował, jest to jedyne, które zostało zachowane w oryginale. Tutaj też rozpoczęła się historia muzeum. Zobaczyć też możemy portrety rodziny, w tym żony kompozytora, Cecylii. W muzeum znajduje się także maska pośmiertna Mendelssohna.

Gustav FerdinandMetz, Cécile Mendelssohn-Bartholdy, żony kompozytora (kopia portretu)
fot. Barbara Lekarczyk-Cisek

Maska pośmiertna Mendelssohna, fot. Barbara Lekarczyk-Cisek

Moją uwagę zwrócił także fortepian wyprodukowany w ... Breslau. przez firmę Traugott Berndt

Założona przez Johanna Karla Traugotta Berndta, działała od 1837 roku aż do końca II wojny światowej i po legnickim Seilerze była najdłużej istniejącą śląską wytwórnią fortepianów. 

Fortepian firmy Traugott Berndt z Breslau, fot. Barbara Lekarczyk-Cisek

Najważniejszym punktem na parterze muzeum jest Effektorium, instalacja, która jest światowym unikatem i pozwala odwiedzającym na prowadzenie wirtualnej orkiestry lub wirtualnego chóru z dziełami Feliksa Mendelssohna Bartholdy'ego. Z pulpitów dyrygent ożywia 13 stel, które, w zależności od wybranego utworu, przekształcają się w grupy instrumentów lub rejestry wokalne. Można tu także wypróbować różne tempo, pozwolić ulubionemu instrumentowi grać solo, przełączać się z nowoczesnego brzmienia orkiestralnego na historyczne, testować akustykę różnych pomieszczeń oraz zanurzyć salę w różnych kolorach. Do pulpitów może również stanąć pięciu dyrygentów, a można też posłuchać interpretacji "Szkockiej Symfonii" Feliksa Mendelssohna Bartholdy'ego. Effektorium to uczta dla melomana.

Z okazji 20-lecia muzeum otwarto kolejne 2. piętro, na którym znajdują się wystawy poświęcone Fannie Hensel, siostrze Feliksa, oraz Kurtowi Masurowi, dyrygentowi, inicjatorowi i pionierowi Domu Mendelssohna.

Z całą pewnością nie można tego muzeum podczas pobytu w Lipsku przeoczyć.

Znamy program jubileuszowej 60. edycji Międzynarodowego Festiwalu Wratislavia Cantans!

4 lutego dyrektor artystyczny Międzynarodowego Festiwalu Wratislavia Cantans zapoznał dziennikarzy z programem 60. edycji festiwalu. W tym roku odbędzie się on pod hasłem "Raj utracony (?)" w dniach od 4 do 14 września 2025 roku we Wrocławiu, a następnie w wielu miastach Dolnego Śląska. Wystąpią wybitni wykonawcy, m. in. Giovanni Antonini i Il Giardino Armonico, sir Eliot Gardiner z zespołem i Martha Argerich.

Andrzej Kosendiak - dyrektor artystyczny Festiwalu Wratislavia Cantans,
fot. Barbara Lekarczyk-Cisek

Andrzej Kosendiak przypomniał na początku postać pomysłodawcy i pierwszego dyrektora festiwalu – wybitnego dyrygenta i kompozytora Andrzeja Markowskiego, który miał wizję i odwagę stworzenia czegoś tak unikalnego, zwłaszcza w tamtych czasach, a jednak trwałego. "Formuła, którą zaproponował okazała się na tyle atrakcyjna, że wyróżnia się po dziś dzień" – twierdził. Festiwal powstawał w czasach, kiedy nie prezentowano dzieł oratoryjno-kantatowych, a tym bardziej – w kościołach. Wizjonerskim pomysłem było prezentowanie tych utworów w miejscach innych niż sale koncertowe: w kościołach, muzeach, salach uniwersyteckich". Toteż 4 września, w dniu otwarcia festiwalu, zostanie odsłonięte popiersie Andrzeja Markowskiego – jako wyraz wdzięczności za jego dzieło, które jest rozwijane i pielęgnowane przez tyle lat. 

"Raj utracony (?): Człowiek sprowadza na ziemię piekło, ale potrafi też 

zbudować na niej raj

Myśl przewodnia tegorocznego festiwalu powstała w toku rozmów z Giovannim Antoninim, który sprawował funkcję dyrektora artystycznego Wratislavii przez ostatnich osiem lat. Co roku miała ona nowe hasło przewodnie, m. in. "Niebezpieczne związki" (2022), "Matka Natura" (2023), "Migracje" (2024). W tym roku inspirację zaczerpnięto z poematu Johna Miltona: "Raj utracony". Utwór podzielony jest na dwie części. Pierwsze sześć ksiąg opowiada o buncie aniołów pod wodzą Szatana, tematem zaś pozostałych sześciu ksiąg są ludzie. Treść zgodna jest zazwyczaj z historią opowiedzianą w biblijnej Księdze Genesis, Milton jednak wprowadza do fabuły np. antropomorficzne postacie Grzechu i Śmierci. Epos kończy się wygnaniem pierwszych rodziców z raju. Poeta podkreśla jednak, że Opatrzność nie opuściła ludzi, ale pozostała dla nich przewodnikiem. Dodany do tytułu poematu przez autorów koncepcji: Giovanniego Antoniniego i Andrzeja Kosendiaka znak zapytania jest rodzajem komentarza, który znajduje rozwinięcie w programie festiwalu, a także skłania do własnych przemyśleń. 

Czy rzeczywiście raj? I czy utracony? – pytał podczas konferencji dyrektor Kosendiak i kontynuował: W dziele Miltona jest pewna szczególna scena: Szatan i jego towarzysze zostają strąceni do piekieł. W pewnym momencie Szatan budzi się w morzu ognia, stwierdzając, że dalej jest sobą. Fakt, że utracił raj, nie powoduje, że staje się kimś innym. Wciąż czuje wielką władzę. Wtedy też wypowiada znamienne słowa: umysł jest czymś tak potężnym, że może zamienić piekło w raj i niebo w piekło. Myślę, że to też może być klucz do rozumienia tegorocznego przesłania: ten fragment poematu pokazuje, że człowiek niestety sam bardzo często sprowadza piekło na ziemię. Ale zdarza się też, że ujawnia swoją wielkość i potrafi zbudować tutaj raj.

Program Międzynarodowego Festiwalu Wratislavia Cantans im. Andrzeja Markowskiego

Raj utracony [?]

4.09.2025, czwartek, godz. 19.00
Wrocław, NFM, Sala Główna ORLEN
Pamięci wielkiego Człowieka

Wykonawcy:

Giovanni Antonini – dyrygent

Il Giardino Armonico

Soliści – śpiewacy Chóru NFM

Chór NFM

Lionel Sow – kierownictwo artystyczne Chóru NFM

Program:

Wolfgang Amadeus Mozart Msza C-dur KV 317 „Koronacyjna”

Ludwig van Beethoven III Symfonia Es-dur op. 55 „Eroica” 

BILETY: VIP 140 zł, I kat. N 105 zł / U 90 zł, II kat. N 90 zł / U 75 zł, III kat. N 75 zł / U 60 zł

PRZEDSPRZEDAŻ: I kat. N 85 zł / U 70 zł, II kat. N 70 zł / U 55 zł

5.09.2025, piątek, godz. 18.00 i 20.30
Wrocław, Muzeum Pana Tadeusza, Oddział Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, Salon romantyczny
The Mad Lover

Wykonawcy:

Théotime Langlois de Swarte – skrzypce

Thomas Dunford – lutnia

Program:

John Eccles Aire V z Suity do sztuki The Mad Lover

Daniel Purcell VI Sonata f-moll: I. Adagio, III. Adagio, IV. Allegro

Improwizacja na lutnię solo

Nicola Matteis La folia

Nicola Matteis Jr Fantasia a-moll

Nicola Matteis Sarabanda amorosa z Suity a-moll oraz Diverse bizzarie sopra la Vecchia Sarabanda o

pur Ciaccona z Suity C-dur ze zbioru Ayres for the Violin, The first Part

John Eccles Aire III z Suity do sztuki The Mad Lover

Joan Ambrosio Dalza Calata

Henry Purcell Prélude g-moll ZN 773

Henry Eccles Sonata g-moll: I. Grave, II. Courante

Henry Eccles A new division upon the ground bass of „John Come and Kiss Me Now”

BILETY: VIP 120 zł, N 95 zł / U 80 zł

6.09.2025, sobota, godz. 12.00 i 18.00
Wrocław, Muzeum Pana Tadeusza, Oddział Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, Salon romantyczny
Złota harfa

Wykonawca:

Magdalena Hoffmann – harfa

Program:

Recital harfowy

BILETY: VIP 120 zł, N 95 zł / U 80 zł

6.09.2025, sobota, godz. 16.00
Wrocław, kościół pw. św. Stanisława, św. Doroty i św. Wacława
Adam i Ewa

Wykonawcy:

Lionel Sow – dyrygent

Uczestnicy Kursu Interpretacji Muzyki Oratoryjnej i Kantatowej

Zespół instrumentalny

Program:

Josef Mysliveček Adamo ed Eva – oratorium (fragmenty)

Barokowe arie na bas i orkiestrę

BILETY: VIP 70 zł, N 50 zł / U 40 zł

PRZEDSPRZEDAŻ: N 35 zł / U 25 zł

6.09.2025, sobota, godz. 19.00
Wrocław, NFM, Sala Główna ORLEN, estrada w odwróceniu
Raj

Wykonawcy:

Andrzej Kosendiak – dyrygent

Wrocław Baroque Ensemble

Program:

Johann Sebastian Bach Die Kunst der Fuge BWV 1080

BILETY: VIP 100 zł, N 80 zł / U 70 zł

PRZEDSPRZEDAŻ: N 65 zł / U 55 zł

7.09.2025, niedziela, godz. 16.00
Wrocław, NFM, Sala Czerwona
Ścieżka światła

Wykonawcy:

Les Percussions de Strasbourg

Program:

Agata Zubel Spray

NFM, Sala Główna ORLEN, estrada w odwróceniu

Agata Zubel – sopran

Ensemble intercontemporain

Program:

Gérard Grisey Quatre chants pour franchir le seuil 

BILETY: VIP 85 zł, N 70 zł / U 60 zł

PRZEDSPRZEDAŻ: N 55 zł / U 45 zł

7.09.2025, niedziela, godz. 19.30
Wrocław, jeden z wrocławskich kościołów (w trakcie ustaleń)
Dwie drogi

Wykonawcy:

Andrzej Szadejko – dyrygent

Dorothee Mields – sopran

Tim Mead – alt

Georg Poplutz – tenor

Thilo Dahlmann – bas

GlassDuo:

Anna i Arkadiusz Szafraniec – szklana harfa

Goldberg Vocal Ensemble

Goldberg Baroque Ensemble

Program:

Johann Daniel Pucklitz Oratorio Secondo. Der sehr unterschiedene Wandel und Tod der Gottlosen und

Gottsfürchtigen

BILETY: VIP 120 zł, N 95 zł / U 80 zł

PRZEDSPRZEDAŻ: N 80 zł / U 65 zł

8.09.2025, poniedziałek, godz. 19.00
Wrocław, jeden z wrocławskich kościołów (w trakcie ustaleń)
Veni in hortum meum

Wykonawcy:

ensemble Peregrina:

Agnieszka Budzińska-Bennett – śpiew, harfa, kierownictwo artystyczne

Lorenza Donadini – śpiew

Grace Newcombe – śpiew, harfa

Sabine Lutzenberger – śpiew

Tessa Roos – śpiew

Matthieu Romanens – śpiew

Baptiste Romain – fidel

Program:

Veni in hortum meum – najwcześniejsze utwory do tekstu Pieśni nad Pieśniami:

Vox dilecti – antyfona (Tegernsee/Bawaria, XV w.)

Tota pulchra / TENOR – motet (Niemcy, XIV w.)

Salve nobilis V. Odor tuus – responsorium z polifonicznym wersetem (Sankt Lambrecht, XIVw.)

Flos regalis – cantilena (Anglia, XIV w.)

Epithalamia – prosa (Canterbury/Anglia, XI/XII w.)

Meliora sunt – antyfona (Śląsk, XV w.)

Meliora sunt – antyfona dwugłosowa (Islandia, XVI w.)

Epithalamia-Estampie – utwór instrumentalny

Veni dilecte – dramat liturgiczny (Ratyzbona, XII w.)

Pierre Abélard Epithalamica – prosa (Nevers, XII w.)

Tamquam sponsus – antyfona trzygłosowa (Śląsk, XV w.)

Estampie

Hildegarda z Bingen? Sicut malum – antyfona (Nadrenia, XV w.)

Descendi in hortum meum / ALMA – motet dwugłosowy (Bawaria, XIV w.)

Anima mea liquefacta est / Descendi in hortum meum / ALMA – motet trzygłosowy (Paryż, XIII w.)

Bruno di Segni Quis est hic (Włochy, XI w.)

In lectulo meo – antyfona (Tegernsee/Bawaria, XV w.)

Fulcite me floribus – antyfona dwugłosowa (Niemcy, XIV w.)

Venit dilectus meus in ortum suum – antyfona (Anglia, XIV w.)

Venit dilectus meus in ortum suum – antyfona trzygłosowa (Anglia, XV w.)

BILETY: VIP 120 zł, N 95 zł / U 80 zł

PRZEDSPRZEDAŻ: N 80 zł / U 65 zł

9.09.2025, wtorek, godz. 19.00
Wrocław, NFM, Sala Główna ORLEN
Wiecznie kwitnące

Wykonawcy:

Charles Dutoit – dyrygent

Martha Argerich – fortepian

Chór NFM

Lionel Sow – kierownictwo artystyczne Chóru NFM

Orchestre Philharmonique de Monte-Carlo

Program:

Maurice Ravel Pavane pour une infante défunte

Ludwig van Beethoven I Koncert fortepianowy C-dur op. 15

***

Maurice Ravel Valses nobles et sentimentales 

Ludwig van Beethoven Fantazja chorałowa c-moll op. 80 na fortepian, chór i orkiestrę

BILETY: VIP 280 zł, I kat. N 230 zł / U 215 zł, II kat. N 185 zł / U 170 zł, III kat. N 135 zł / U 120 zł

PRZEDSPRZEDAŻ: I kat. N 210 zł / U 195 zł, II kat. N 165 zł / U 150 zł

10.09.2025, środa, godz. 19.00
Wrocław, kościół pw. św. Marii Magdaleny, katedra Kościoła polskokatolickiego
Zagłada bezbronnych

Wykonawcy:

Jacek Kaspszyk – dyrygent

Gabriela Legun – sopran

Chór Polskiego Radia – Lusławice

Chór Dziewczęcy NFM

Chór Chłopięcy NFM

Małgorzata Podzielny – kierownictwo artystyczne Chóru Dziewczęcego NFM i Chóru Chłopięcego

NFM

Sinfonia Varsovia

Program:

Einojuhani Rautavaara Cantus arcticus op. 61

Zygmunt Krauze Requiem – prawykonanie (utwór skomponowany na zamówienie

Międzynarodowego Festiwalu Wratislavia Cantans)

BILETY: VIP 120 zł, N 95 zł / U 80 zł

PRZEDSPRZEDAŻ: N 80 zł / U 65 zł

11.09.2025, czwartek, godz. 19.00
Wrocław, jeden z wrocławskich kościołów (w trakcie ustaleń)
Raj II

Wykonawcy:

Lionel Meunier – dyrygent

Vox Luminis

Freiburger Barockorchester

Program:

Johann Sebastian Bach Msza h-moll BWV 232

BILETY: VIP 120 zł, N 95 zł / U 80 zł

PRZEDSPRZEDAŻ: N 80 zł / U 65 zł

12.09.2025, piątek, godz. 19.00
Wrocław, NFM, Sala Główna ORLEN
Zapomniani bogowie

Wykonawcy:

John Eliot Gardiner – dyrygent

The Constellation Choir & Orchestra

Program:

Felix Mendelssohn Bartholdy Uwertura do Snu nocy letniej op. 21; Sen nocy letniej op. 61 – muzyka

do sztuki

***

Felix Mendelssohn Bartholdy Die erste Walpurgisnacht – kantata op. 60

BILETY: VIP 170 zł, I kat. N 135 zł / U 120 zł, II kat. N 105 zł / U 90 zł, III kat. N 80 zł / U 65 zł

PRZEDSPRZEDAŻ: I kat. N 115 zł / U 100 zł, II kat. N 85 zł / U 70 zł

13.09.2025, sobota, godz. 10.00, 11.00, 12.00, 14.00, 15.00
Wrocław, NFM, Sala Czarna

Koncerty gordonowskie – rajskie melodie

BILETY: osoba dorosła – 70 zł, dziecko – 45 zł, 2 osoby dorosłe + dziecko – 140 zł

13.09.2025, sobota, godz. 16.00
Wrocław, NFM, Sala Czerwona
Koncert zwycięzców konkursu

Wykonawcy:

Zwycięzcy Konkursu na projekt muzyczny nawiązujący do tematu 60. Międzynarodowego Festiwalu

Wratislavia Cantans im. Andrzeja Markowskiego „Raj utracony [?]”

13.09.2025, sobota, godz. 19.30
Wrocław, kościół pw. św. Stanisława, św. Doroty i św. Wacława
Il Paradiso perduto

Wykonawcy:

Jonathan Cohen – dyrygent

Soliści

Wrocławska Orkiestra Barokowa

Program:

Luigi Mancia Il Paradiso perduto – oratorium

 

14.09.2025, niedziela, godz. 10.00, 11.00, 12.00, 14.00, 15.00
Wrocław, NFM, Sala Czarna
Koncerty gordonowskie – rajskie melodie

BILETY: Osoba dorosła – 70 zł, dziecko – 45 zł, 2 osoby dorosłe + dziecko – 140 zł

14.09.2025, niedziela, godz. 16.00
Wrocław, Ratusz, Sala Wielka
Ci vedremo in Paradiso

Wykonawcy:

Tehila Nini Goldstein – sopran

Luise Enzian – harfa

Program:

Giovanni Girolamo Kapsberger Toccata arpeggiata

Orazio Michi dell’Arpa Spera mi disse amore

Mi nishakani – jemeńska pieśń ludowa

Emina – bośniacka pieśń ludowa Sevdah

Luigi Rossi Lamento di Zaida Turca

–

Johann Jakob Froberger Méditation faite sur ma mort future, laquelle se joue lentement avec

discretion z Suity D-dur FbWV 620

Y’umma wa y’abba – jemeńska pieśń ludowa

Tarquinio Merula Canzonetta spirituale sopra alla nanna

Lucas Luiz de Ribayaz Tarantella (oprac. L. Enzian)

Barbara Strozzi L’Eraclito amoroso ze zbioru Cantate, ariette, e duetti op. 2

Bellerofonte Castaldi Chi vidde più lieto e felice di me?

BILETY: VIP 120 zł, N 95 zł / U 80 zł

PRZEDSPRZEDAŻ: N 80 zł / U 65 zł

14.09.2025, niedziela, godz. 19.00 
Wrocław, NFM, Sala Główna ORLEN
Parsifal

Christoph Eschenbach – dyrygent

Soliści

René Pape – Gurnemanz (bas)

NFM Filharmonia Wrocławska

Program:

Richard Wagner Parsifal – dramat muzyczny (akt III)

BILETY: VIP 170 zł, I kat. N 135 zł / U 120 zł, II kat. N 105 zł / U 90 zł, III kat. N 80 zł / U 65 zł

PRZEDSPRZEDAŻ: I kat. N 115 zł / U 100 zł, II kat. N 85 zł / U 70 zł

Organizator zastrzega sobie możliwość dokonania zmian w programie.

Oprócz wydarzeń we Wrocławiu odbędą się także koncerty w innych miastach Dolnego Śląska. Szczegóły zostaną podane w terminie późniejszym.