![]() |
Identyfikacja wizualna wystawy: Kama Sokolnicka |
Fala to zaburzenie pól fizycznych rozprzestrzeniające się w ośrodku lub w przestrzeni, którego jedną z cech charakterystycznych jest odbicie: po dojściu do granicy fale zmieniają kierunek. Słownikowa definicja zjawiska fizycznego zdaje się opisywać także mechanizm charakterystyczny dla ludzkiej psychiki. Zderzenie z ograniczeniem, przeszkodą pociąga za sobą zmianę, obranie przeciwnego niż do tej pory kursu. Falą nazywane bywają zjawiska społeczne o cyklicznym, nawracającym charakterze, ale także przeżycia doświadczane w silnym natężeniu. Trzecią falą zatytułowano słynny eksperyment socjologiczny przeprowadzony w 1967 roku przez Rona Jonesa, mający unaocznić, że nawet demokratyczne społeczności podatne są na idee totalitaryzmu.
W swojej strategii artystycznej Karolina Szymanowska często używa pojęć trafnie ilustrujących zbiorowe i indywidualne procesy psychologiczne. Fala, pętla, odbicie, fiksacja, wyparcie, powtórzenie to tylko niektóre ze zjawisk, które artystka stosuje jako model działania swoich prac. Mechanizmy te w symboliczny sposób odnoszą się do relacji podmiotu z zewnętrzem, a także relacji pomiędzy podmiotami zachodzącymi podczas sytuacji społecznych, do zjawisk takich jak konformizm, przywództwo w grupie czy wykluczenie.
![]() |
Karolina Szymanowska, Czuły punkt, 2013, fot. dzięki uprzejmości artystki |
W historii psychologii zainteresowanie zachowaniami grupowymi ludzi splata się z rewolucją przemysłową, powstaniem fabryk, masowych miejsc produkcji i pracy. Jeszcze pod koniec XIX wieku wydana została książka Psychologia tłumu napisana przez Gustave’a Le Bona, a na początku XX w. ukazało się francuskie wydanie Opinii i tłumu autorstwa Gabriela de Tarde’a. W 1930 roku powstała Kultura jako źródło cierpień Zygmunta Freuda, w której słynny wiedeńczyk wskazał na dwuznaczną i obosieczną rolę kultury. Z jednej strony łączy ona i jednoczy, z drugiej zawsze odbywa się to na drodze represji, tłumienia indywidualności i narzucania reguł. Przemoc nierozerwalnie związana jest z tym, co zbiorowe i wspólne. Widzimy to nawet na poziomie języka. We współczesnej polszczyźnie słowo „opresja” oznacza trudne położenie, jednak pierwotnie odnosiło się przede wszystkim do ucisku społecznego.
Pod wpływem I wojny światowej i pracy z byłymi żołnierzami cierpiącymi na tzw. nerwicę wojenną Freud wprowadził pojęcie traumy. Po raz pierwszy pojawia się ono w książce Poza zasadą przyjemności z 1920 roku i oznacza zmianę w psychice powstałą na skutek gwałtownego przeżycia. Niemiecki źródłosłów traumy wskazuje na pierwotnie pozytywne konotacje. Der Traum oznacza „marzenie”, „sen”. Zaskakujące pokrewieństwo dwóch odmiennych znaczeń kryje w sobie dziwną zależność. Brak zaspokojenia pragnienia albo nagła utrata możliwości jego realizacji często prowadzą do silnego urazu. To, czego najbardziej się pragnie, może stać się przyczyną cierpienia.
![]() | |
Karolina Szymanowska, Ideologie, 2016,
|
![]() |
Karolina Szymanowska, fot. ze strony ASP Wrocław |
Karolina Szymanowska (ur. 1982 we Wrocławiu) – rzeźbiarka, autorka instalacji. Absolwentka wrocławskiej Akademii Sztuk Pięknych. Od 2010 pracuje w Katedrze Rzeźby i Działań Przestrzennych wrocławskiej ASP. Nagrodzona II nagrodą na szczecińskim Międzynarodowym Festiwalu Sztuki Wizualnej Inspiracje, laureatka konkursu Fresh Zone krakowskiego Festiwalu Art Boom. Brała udział w wielu wystawach zbiorowych i indywidualnych w Polsce i zagranicą. Mieszka i pracuje we Wrocławiu.
Kuratorka: Joanna Kobyłt
informacja prasowa
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz