Fakty i mity o obyczajach Sarmatów, oprowadzania kuratorskie po wystawach „Szklane życiorysy” i „Barokowi herosi”, muzealne ciekawostki śląskiego średniowiecza – to tylko niektóre z tematów wydarzeń zaplanowanych w najbliższy weekend w Muzeum Narodowym we Wrocławiu. W Pawilonie Czterech Kopuł można już oglądać październikowe #dziełomiesiąca – obraz wybitnej malarki Teresy Tyszkiewiczowej. Co jeszcze?
.jpg) |
| Wystawa "Szklane życiorysy", Barbara Górska-Kaczmarek, Wazony, Kanna, 1973, fot. Arkadiusz Podstawka |
Muzeum Narodowe we Wrocławiu
14.10, g. 12:00
Hulaj dusza bez kontusza, czyli o obyczajach Sarmatów – wykład Jadwigi Jasińskiej-Sadury w ramach obchodów Wrocławskich Dni Seniora
Uczestnicy spotkania poznają fakty i mity o szlachcie polskiej, a także jej wady i zalety. Dowiedzą się o modzie, m.in. dlaczego nie każdy pas kontuszowy jest słucki, a kołpaki nie mogły być zdobione futrem z nutrii. Zobaczą też, jakie cechy sarmackie przetrwały do dziś w polskiej kulturze.
Wstęp wolny
Miejsce: Muzeum Narodowe we Wrocławiu, s. 116
14.10, g. 13:00
„Szklane życiorysy” – oprowadzanie kuratorskie, prowadzenie: dr Barbara Banaś
Bohaterkami wystawy „Szklane życiorysy. Polskie projektantki szkła (1945–2020)” są polskie designerki szkła tworzące w ciągu ostatnich 75 lat. Ich aktywność zawodowa – niezwykle bogata, ale niemal nieznana – świadczy o niebagatelnej roli, jaką odegrały w historii wzornictwa ostatnich dekad. „Szklane życiorysy” to także opowieść i zapis historii zmieniających się oczekiwań odbiorców, podlegającej nieustannym transformacjom sferze życia domowego i społecznego, która wraz z reorientacją potrzeb i rytuałów wpływa na ikonosferę wnętrz prywatnych i publicznych i na ostateczny kształt przedmiotów.
Wstęp biletem na wystawy czasowe
Zapisy: edukacja@mnwr.pl, 71 372 51 48
Miejsce: Muzeum Narodowe we Wrocławiu
14.10, g. 15:00
Muzealne ciekawostki śląskiego średniowiecza – oprowadzanie w PJM. Oprowadzanie po wystawie „Sztuka śląska XIV–XVI w.” z tłumaczeniem na polski język migowy. Prowadzenie: Izabela Trembałowicz-Chęć, tłumaczenie PJM: Elżbieta Resler
Kiedy mowa o zabytkach galerii średniowiecznej, pojawiają się tajemniczo brzmiące słowa: belka tęczy, szafa ołtarzowa, tryptyk, pieta, relikwiarz, herma. Co one oznaczają? Czy coś bardzo skomplikowanego i tylko dla znawców? Zapraszamy na spotkanie, dzięki któremu wszystko się wyjaśni.
Wstęp wolny
Zapisy: edukacja@mnwr.pl, 71 372 51 48
Miejsce: Muzeum Narodowe we Wrocławiu
15.10, g. 11:00
Czego możemy dowiedzieć się o artystach z ich autoportretów? Warsztaty plastyczne Karoliny Rzepki dla dzieci w wieku 6–12 lat, w ramach cyklu „Zostań Cudo-Twórcą”
Przyjrzymy się twarzom: Jana Matejki, Stanisława Wyspiańskiego, Jacka Malczewskiego i innych artystów. Nasze rozmowy zostaną zakończone stworzeniem własnych autoportretów. Na zajęcia warto przynieść niewielkie lusterko.
Bilety w cenie 5 zł
Zapisy: edukacja@mnwr.pl, 71 372 51 48
Miejsce: Muzeum Narodowe we Wrocławiu
15.10, g. 13:00
„Barokowi herosi…” – oprowadzanie kuratorskie, prowadzenie: Barbara Andruszkiewicz
Współkuratorka wystawy „Barokowi herosi. Wrocławskie rzeźby Johanna Georga Urbansky’ego z lat 20-tych XVIII wieku” przybliży sylwetkę Johanna Georga Urbansky’ego i przedstawi jego realizacje, zwracając jednocześnie uwagę na zawiłe losy rzeźb w czasie i po II wojnie światowej. Opowie także o swoich poszukiwaniach w trakcie przygotowań do wystawy i najnowszych odkryciach.
Wstęp z biletem na wystawę czasową
Zapisy: edukacja@mnwr.pl, 71 372 51 48
Miejsce: Muzeum Narodowe we Wrocławiu
15.10, g. 15:00
Nie tylko złote oblicze polskiej jesieni [UA]. Spacer tematyczny po wystawach stałych z tłumaczeniem na język ukraiński, wydarzenie w ramach cyklu „Radość ze sztuki”, prowadzenie: Grzegorz Wojturski
Kalendarzowa jesień rozpoczynająca się 23 września to czas malowniczych i najbardziej chyba nastrojowych pejzaży, które mamy okazję oglądać w naszym kraju. Legendarna złota polska jesień, ale też okres mgieł i słoty czy jesiennych prac polowych stały się interesującym tematem dla malarzy polskich i europejskich szczególnie w II połowie XIX wieku i na początku wieku XX. O klimatach jesiennych w sztuce oraz ich specyfice będzie można wysłuchać w trakcie godzinnego spaceru tematycznego po wystawach stałych Muzeum Narodowego we Wrocławiu.
Wstęp wolny
Zapisy: edukacja@mnwr.pl, 71 372 51 48
Miejsce: Muzeum Narodowe we Wrocławiu
Muzeum Etnograficzne
15.10
15 października Muzeum Etnograficzne we Wrocławiu będzie nieczynne dla zwiedzających. Tego dnia w gmachu Muzeum znajdować się będzie lokal wyborczy, obwodowa komisja wyborcza nr 136.
%20(1).JPG) |
| F. W. Hoepffner, Christine Henriette Stolberg-Stolberg, Niemcy (?), 1762, wystawa "Szaleństwo rokoka!", fot. Barbara Lekarczyk-Cisek. |
Pawilon Czterech Kopuł Muzeum Sztuki Współczesnej
13.10, g. 16:00
O czwartej pod Kopułami – oprowadzanie po wystawie kolekcji w Pawilonie Czterech Kopuł Muzeum Sztuki Współczesnej
A może by tak zacząć weekend od spotkania ze sztuką? Pawilon Czterech Kopuł zaprasza na oprowadzanie po ekspozycji stałej prezentującej kolekcję sztuki polskiej II połowy XX i XXI wieku. Spotkanie zawsze o tej samej porze – w piątek o czwartej – pod Kopułami.
Wstęp z biletem na wystawę stałą
Miejsce: Pawilon Czterech Kopuł Muzeum Sztuki Współczesnej
14.10, g. 16:00
Propaganda polityczna w sztuce śląskiej II poł. XVIII w. Nowy styl, nowe metody i nowe wyzwania – wykład dr. hab. Piotra Oszczanowskiego towarzyszący wystawie „Szaleństwo rokoka! Fascynacja rokokiem na Śląsku (XVIII–XXI w.)”
W XVIII w. w wyniku trzech wojen o panowanie nad Śląskiem (pomiędzy monarchią Habsburgów ze stojącą na jej czele cesarzową Marią Teresą a Prusami Hohenzollernów reprezentowanymi przez młodego, utalentowanego i niezwykle ambitnego władcą Fryderyka II Wielkiego) większość tej krainy razem z ziemią kłodzką przeszły we władanie Prus. W czasie tych wojen (1740–1742, 1744–1745 oraz 1756–1763) Śląsk stał się areną ważnych wydarzeń militarnych i politycznych, a długość trwania konfliktu sprawiła, że ogromną rolę w budowaniu postaw ludności śląskiej i wyznaczaniu celów Fryderyka II odegrała propaganda polityczna. To przy jej użyciu, za sprawa jej perswazyjnego charakteru, kreowano nowy status polityczny ziem, przekonywano mieszkańców Śląska do lojalności względem nowego władcy. Historia pokazała, że ci, którzy jeszcze niedawno byli poddanymi władzy Habsburgów, ostatecznie pogodzili się z nowym porządkiem politycznym. Kończący ów okres pokój w Hubertusburgu (15 lutego 1763 r.) potwierdził zdobycze terytorialne Fryderyka II, triumf jego siły militarnej i skuteczność działań propagandowych.
Wstęp wolny
Miejsce: Pawilon Czterech Kopuł Muzeum Sztuki Współczesnej
14.10, g. 18:00
Czego mnie nauczyła Maria Jarema? Warsztaty tańca intuicyjnego dla dorosłych w ramach cyklu „Co mnie porusza w sztuce współczesnej”, prowadzenie: Barbara Przerwa
Każde dzieło sztuki to manifestacja pewnej idei, kreacja sytuacji artystycznej. Warto przyjrzeć się z bliska pracom Marii Jaremy i poprzez ruch intuicyjny i swobodny gest spróbować zamanifestować emocje, jakie w nas wywołują.
Bilety w cenie 10 zł
Zapisy: edukacja.pawilon@mnwr.pl, 71 712 71 81
Miejsce: Pawilon Czterech Kopuł Muzeum Sztuki Współczesnej
15.10, g. 11:00
W rokokowym buduarze i w ogrodowej altanie, czyli sekrety z życia XVIII-wiecznej damy. Spacer edukacyjny na wystawie „Szaleństwo rokoka! Fascynacja rokokiem na Śląsku (XVIII–XXI w.)”. Prowadzenie: Michał A. Pieczka
Czasy rokoka to ten moment w dziejach, w którym pozycja kobiety, a zwłaszcza damy, zyskuje na znaczeniu. Sytuacja ta umożliwiła damom z kręgów arystokratycznych prowadzenie ożywionego życia intelektualnego, pogłębianie zainteresowań, a także kształtowanie życia intymnego według własnych upodobań. W trakcie spotkania przypomniane zostaną sylwetki wybitnych kobiet epoki rokoka – z markizą de Pompadour na czele – oraz ich główne pasje i namiętności, którym oddawały się z największym upodobaniem. To zaproszenie do świata wonnych perfum, pudru, gorsetów, bransoletek, jak również erudycyjnych i kokieteryjnych rozmów i spotkań w zaciszu buduaru i altany ogrodowej. Skojarzenie ze zmysłową atmosferą „Niebezpiecznych związków” Pierre’a Choderlosa de Laclosa z pewnością będzie uzasadnione!
Wstęp z biletem na wystawę czasową
Zapisy: edukacja.pawilon@mnwr.pl, 71 712 71 81
Miejsce: Pawilon Czterech Kopuł Muzeum Sztuki Współczesnej
15.10, g. 16:00
Malarstwo śląskie w czasach rokoka. Wykład Małgorzaty Macury towarzyszący wystawie „Szaleństwo rokoka! Fascynacja rokokiem na Śląsku (XVIII– XXI w.)”
Czy śląskie malarstwo potrafi uwodzić? Odpowiedzi na to pytanie dostarczy kolejny wykład prezentowany w ramach wydarzeń towarzyszących wystawie czasowej prezentowanej w Pawilonie Czterech Kopuł. W trakcie wykładu zaprezentowane zostaną przykłady dzieł z dawnej rezydencji królów pruskich we Wrocławiu, świątyń w Głogówku i Krzeszowie, a także niedostępne dla publiczności obrazy z klasztoru minorytów i Muzeum Ziemi Śląskiej w Opawie. Ważnym uzupełnieniem będą archiwalne fotografie niezachowanych wnętrz pałacowych. Niektóre z tych dzieł fascynują wizualnie, inne domagają się uwagi i niepokoją swoją nachalnością, wskazując na całe spektrum zagadnień, takich jak wyobraźnia twórcza, kategoria przyjemności, a także role społeczne czy płciowe.
Wstęp wolny
Miejsce: Pawilon Czterech Kopuł Muzeum Sztuki Współczesnej
 |
| Teresa Tyszkiewiczowa, 4-66, 1966, olej, płótno |
#dziełomiesiąca
Teresa Tyszkiewiczowa, „4/66”, 1966
10 października – 4 listopada 2023
Obraz Teresy Tyszkiewiczowej „4/66” to dzieło miesiąca prezentowane w październiku w Pawilonie Czterech Kopuł. Tworzą go rytmicznie zestawione szerokie plamy, linie, piony i poziomy tworzące jakby kolejne plany wielowymiarowej kompozycji, która z jednej strony sprawia wrażenie ciągłego stawania się i przeobrażania, a z drugiej wydaje się być niezwykłym symbolem określonego z góry porządku.
Teresa Tyszkiewiczowa (1906–1992) – wybitna malarka, graficzka, ilustratorka, projektantka tkanin, profesor i twórczyni słynnej Katedry Druku na Tkaninie w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Łodzi, współzałożycielka Grupy Piąte Koło, animatorka życia kulturalnego, uczestniczka wszystkich najważniejszych wystaw polskiej sztuki nowoczesnej po wojnie.
Twórczość artystki przechodziła różne etapy: od koloryzmu, figuracji, przez syntetyczny kubizm, a nawet surrealizm, do taszyzmu, który otworzył jej drogę do ekspresyjnej, oszczędnej w formie, utrzymanej w odcieniach bieli i czerni abstrakcji. Artystka zmierzała do redukcji zbędnych elementów oraz palety barw, syntezy kształtu i czystości form, emanujących niezwykłym napięciem emocjonalnym i mocą pobudzania skojarzeń. Te poszukiwania pod koniec lat 60. doprowadziły ją do wypracowania oryginalnej formuły malarstwa opartego na znaku plastycznym zbliżonym do pisma.
Malarka zawsze podkreślała olbrzymią rolę intuicji i znaczenia spontanicznego gestu, które pogłębiają i wzbogacają sferę duchową człowieka. Już w pracach z połowy lat 50. widać jej dążenia do – jak wspominał Stanisław Fijałkowski – „nadania formie znaczenia przekraczającego prostą ekspresję gestu, do uczynienia z niej żywego symbolu, obdarzenia jej wyrazem”.
Teresa Tyszkiewiczowa miała szerokie horyzonty intelektualne. Bardzo bliska była jej filozofia Pierre’a Teilharda de Chardin czy św. Augustyna, ale studiowała też pisma Carla Gustava Junga i interesowała się filozofią Wschodu.
W „Notatkach” z lat 1940–1983, pisząc o kształtowaniu form swoich obrazów wspominała, że musi „chwytać je ze zdziwieniem i czujnością w każdej sekundzie trwania pracy, potem śledzić je w skupieniu […], aby doprowadzić do wyrazu jednego, zsumowanego, i wtedy pozostawić je przy życiu”. Pisała też: „Ja chcę poprzez sztukę abstrakcyjną wyrazić (i uważam, że ona, gdy jest, dobrze spełnia tę rolę) i poświadczyć istnienie prawd i świata pozamaterialnego. […] Treścią zasadniczą moich obrazów jest zdziwienie, ciągłe zdziwienie nad światem, nad jego tajemnicą, potęgą, możliwościami i dramatem […]”.
Tak jest w obrazie „4/66” z 1966 r., w którym artystka, wychodząc od pełnego ekspresji gestu, zmierza do organizacji płaszczyzny obrazu za pomocą doskonale wyważonego kontrastu dynamicznie kształtowanych form umieszczonych na jasnym tle. Tworzą go rytmicznie zestawione szerokie plamy, linie, piony i poziomy tworzące jakby kolejne plany tej wielowymiarowej, zarchitektonizowanej kompozycji, która z jednej strony sprawia wrażenie ciągłego stawania się i przeobrażania, a z drugiej wydaje się być niezwykłym symbolem określonego z góry porządku.
Wybitna sztuka Teresy Tyszkiewiczowej nadal pozostaje aktualna, namawia do ciągłych powrotów, a jej odważne, pionierskie na polskim gruncie poszukiwania i bezkompromisowość w realizowaniu własnych idei artystycznych zasługują niewątpliwie na większą obecność w oficjalnym dyskursie historii sztuki.
Anna Chmielarz
kustosz w Dziale Malarstwa Muzeum Sztuki Współczesnej
Prezentację z cyklu #dziełomiesiąca dopełni w dniu 29 października o g. 13:00 wykład Anny Chmielarz pt. „Hrabina i awangarda. O roli intuicji i znaczeniu spontanicznego gestu w twórczości Teresy Tyszkiewiczowej”.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz