Fundacja „Forum Artis“ im. Marka Tracza zaprasza na drugą serię koncertów Ars Cameralis. Drugą serię koncertów Ars Cameralis rozpocznie w tym sezonie (26.10.2024) Aleksandra Kubas-Kruk, która wystąpi z towarzyszeniem Moniki Kruk.
13 października 2023 roku w Oratorium Marianum Uniwersytetu Wrocławskiego wybitny polski skrzypek, Mariusz Patyra w sposób olśniewający grał Sonaty skrzypcowe Johannesa Brahmsa. W ten sposób rozpoczął się cykl koncertów Ars Cameralis, na który zaprosiła miłośników muzyki Fundacja „Forum Artis” im. Marka Tracza.
Muzyka najwyższej próby, muzyka dla wybranych, stanowiąca wyzwanie nie tylko dla jej twórców i wykonawców, ale także dla słuchaczy – tych o wyrafinowanym smaku i szczególnej wrażliwości, którzy są w stanie na jej piękno się otworzyć i nim zachwycić. Czy tego rodzaju muzyka spotka się z zainteresowaniem wrocławskiego środowiska melomanów? Odpowiedzią na to pytanie, przed którym stała organizująca cykl Fundacja, było wypełnione po brzegi Oratorium Marianum, nawet w owym grudniowym koncercie, gdy niespotykana w naszym mieście zawieja śnieżna czyniła niemal niemożliwym przybycie o czasie na koncert.
Na sukces cyklu złożyło się kilka czynników. Specyficzny klimat duchowy jego koncertów, najwyższej próby interpretacje prezentowanych dzieł, magiczna aura którą wraz z muzykami potrafili kreować słuchacze, i wreszcie niecodzienna formuła tych muzycznych wieczorów, wykraczająca poza sztywny rytuał filharmoniczny. Czymś zupełnie wyjątkowym jest tu wszak wieńcząca każdy koncert rozmowa przy kawie słuchaczy i wykonawców.
PROGRAM I OMÓWIENIE KONCERTÓW
Sobota, 26.10.2024
Oratorium Marianum • godz. 18.00
ALEKSANDRA KUBAS-KRUK – sopran
MONIKA KRUK - fortepian
Aleksandra Kubas-Kruk ukończyła studia wokalne pod kierunkiem prof. Danuty Paziuk-Zipser w Akademii Muzycznej im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu. Następnie doskonaliła swe umiejętności w Uniwersytecie Muzycznym w Wiedniu.
Świadectwem jej talentu i wybitnych kompetencji artystycznych są uzyskane przez nią nagrody w międzynarodowych konkursach wokalnych (MKW), które należy tu wymienić: MKW im. Salomei Kruszelnickiej we Lwowie (I nagroda), MKW im. Stanisława Moniuszki w Warszawie (I nagroda i nagroda specjalna), MKW im. Karola Szymanowskiego w Łodzi (I nagroda), MKW w Tuluzie (nagroda specjalna), MKW Toti dal Monte w Treviso (nagroda specjalna), MKW w Malmö (nagroda publiczności).
Od debiutu w Operze Wrocławskiej w roli Gildy w „Rigoletto” Verdiego kreuje role w dziełach G. Verdiego, G. Donizettiego, W. A. Mozarta, R. Straussa, G. Delibes’a, G. F. Haendla, V. Belliniego, L. Bernsteina, S. Moniuszki i N. Rimskiego-Korsakowa. Występowała na scenach ośmiu teatrów operowych we Włoszech, pięciu teatrów niemieckich (Bonn, Karlsruhe, Bayreuth, Dortmund, Wiesbaden), w Moskwie, Tokio, Wiedniu i Bukareszcie, a także w Teatrze Wielkim w Warszawie.
W repertuarze oratoryjnym, kantatowym i pieśniarskim koncertowała w prestiżowych salach koncertowych Europy (m. in w Moskwie, Berlinie, w Concertgebouw w Amsterdamie, w Mozarteum w Salzburgu i w Filharmonii Narodowej).
W serii jej nagrań płytowych zrealizowanych dla firm DUX, Parnassus Arts Productions, Major Unitel i Accord na szczególną uwagę zasługuje wielokrotnie nagradzana w Europie rejestracja opery Arminio G. F. Haendla oraz ciesząca się znakomitymi recenzjami opera Leonarda Vinci Gismondo, re di Polonia, a także uhonorowana Nagrodą Fryderyk kantata Widma S. Moniuszki.
Wrocławski koncert Aleksandry Kubas-Kruk poświęcony będzie pieśniom F. Chopina, F. Nowowiejskiego, P. Perkowskiego, S. Laksa, R. Straussa i S. Rachmaninowa. Szczególną atrakcją tego koncertu będą niezwykle rzadko wykonywane Mazurki Chopina, których fortepianową wersję słynna śpiewaczka Paulina Viardot przeobraziła w pieśni, i pierwsza, z aprobatą samego kompozytora, je wykonywała.
Solistce towarzyszyć będzie MONIKA KRUK. Studia (w trzech specjalnościach – fortepian, kameralistyka, coaching wokalny) ukończyła we wrocławskiej Akademii Muzycznej, w której obecnie, uzyskawszy tytuł doktora, pracuje jako pedagog. Jest laureatką wielu nagród i wyróżnień uzyskanych w polskich i zagranicznych konkursach muzyki kameralnej. Koncertuje ze znakomitymi flecistami z krajów Zachodu, jak również z wokalistami. Aleksandrze Kubas-Kruk towarzyszyła w światowym prawykonaniu pieśni Mieczysława Weinberga oraz w ich płytowym nagraniu, nominowanym do Nagrody Fryderyk w r. 2023.
Niedziela, 10.11.2024
Oratorium Marianum • godz. 18.00
ERLENDIS QUARTET
ERLENDIS QUARTET (założony w roku 2013) to jeden z najbardziej utytułowanych zespołów gitarowych w Europie. O jego randze stanowi dziesięć nagród uzyskanych w międzynarodowych konkursach muzyki kameralnej w Polsce, USA, Niemczech, Włoszech, Austrii, Holandii i Danii.
Zespół wykonał łącznie ponad 300 koncertów w osiemnastu krajach na dwóch kontynentach, goszcząc w najbardziej prestiżowych salach koncertowych wielkich miast. Koncerty kwartetu były rejestrowane i transmitowane w Stanach Zjednoczonych, Danii, Szwecji, Wielkiej Brytanii, Niemczech, na Węgrzech i w Polsce.
W programie koncertu zabrzmią kompozycje J. S. Bacha, J. Brahmsa, W. A. Mozarta, L. Brouwera, I. J. Paderewskiego oraz G. Bizeta.
Będą to jednak dzieła nie w ich oryginalnym kształcie brzmieniowym, ale niejako w „nowym wcieleniu”, dzięki przeniesieniu ich na specyficzne „medium dźwiękowe”, jakim jest właśnie kwartet gitar klasycznych. Ów zabieg, dzięki któremu wspomniane dzieła, zyskawszy nowe oblicze, przemawiają innym niż zamierzył twórca językiem dźwiękowym, zwany jest „transkrypcją”. Jej autorami w prezentowanych w niniejszym koncercie kompozycjach są sami muzycy kwartetu ERLENDIS.
Niedziela, 1.12.2024
Oratorium Marianum • godz. 18.00
ZESPÓŁW MUZYKI DAWNEJ J E R Y C H O
Kierownik artystyczny – BARTOSZ IZBICKI
Zespół Muzyki Dawnej JERYCHO jest polską grupą wokalną, którą w roku 2013 założył muzykolog, organista, kompozytor i dyrygent – Bartosz Izbicki. Wykonując dawne śpiewy polskie i łacińskie z elementami improwizacji polifonicznej, zespół występuje w kraju i za granicą.
Doświadczeniem, które nadało piętno brzmieniu tego zespołu, były wspólne koncerty i nagrania z Marcelem Pérèsem, światowej miary autorytetem w zakresie teoretycznych podstaw i wykonawstwa chorału gregoriańskiego.
Nie mający na polskim gruncie analogii śpiew zespołu Jerycho, cechujący się nie tylko specyficzną barwą, żarliwością i duchową głębią, pozwala ukazać w pełni sakralny wymiar wykonywanych przez zespół dzieł.
Na program koncertu złożą się religijne kompozycje dedykowane Najświętszej Maryi Pannie. Pochodzą one ze źródeł pisanych, jak i z żywej tradycji. Koncert ukazuje bogactwo form i różnorodność stylistyczną muzyki średniowiecznej i tradycyjnej.
Użycie różnorodnego średniowiecznego instrumentarium wydobywa niespodziewane emocje i dodaje blasku wykonywanym dziełom. Żywiołowy śpiew zespołu Jerycho czyni tę muzykę przystępną każdemu słuchaczowi.
Piątek, 24.01.2025
Oratorium Marianum • godz. 18.00
AGNIESZKA REHLIS – MEZZOSOPRAN
KRZYSZTOF MEISINGER – GITARA
AGNIESZKA REHLIS, obok Aleksandry Kurzak i Piotra Beczały, jest dziś najwybitniejszą polską śpiewaczką o światowej sławie.
Studia ukończyła w Akademii Muzycznej we Wrocławiu pod kierunkiem prof. Barbary Ewy Werner. Po okresie pracy w operze Wrocławskiej (1996-2007) rozpoczęła działalność jako artystka niezależna. Przez wiele lat występowała głównie na estradach koncertowych Europy, Izraela, Argentyny i Chin, wykonując ponad osiemdziesiąt dzieł z repertuaru sięgającego od baroku aż po współczesność.
Jednak od wystąpienia w roku 2017 w Teatrze Wielkim w Warszawie w roli Adalgizy w Normie V. Belliniego (obok Edity Gruberowej) nastąpił zasadniczy zwrot i przyspieszenie jej kariery, która rozwija się przede wszystkim w dziedzinie muzyki operowej.
Kreacje jej ról w dziełach G. Verdiego, G. Belliniego, G. Bizeta, P. Czajkowskiego, A. Ponchiellego, H. Berlioza, M. Musorgskiego, P. Czajkowskiego, S. Prokofiewa, R. Wagnera, J.I. Paderewskiego, M. Weinberga, E. Knapika – w najbardziej prestiżowych teatrach operowych i festiwalach Europy, Stanów Zjednoczonych, Bliskiego Wschodu i Australii – spotkały się z entuzjastycznym przyjęciem krytyki i z podziwem impresariów, dyrygentów i reżyserów.
Olśniewający sukces odniosła w roku 2021 występując (u boku Piotra Beczały) w roli Azuceny w Trubadurze G. Verdiego w operze w Zurychu. Rok 2022 przyniósł serię jej wspaniałych debiutów m. in. w Teatro di San Carlo w Neapolu, w La Scali, w Londyńskiej Royal Opera House, w Arena di Verona. Ostatni okres (w latach 2023 i 2024) potwierdził te sukcesy, przynosząc kolejne debiuty w teatrach operowych takich ośrodków, jak Amsterdam, Sydney, Tuluza, Salzburg, Dubai w Emiratach Arabskich i Muscat w Amanie.
W najbliższym czasie artystka, znajdująca się dziś u szczytu swej kariery, wystąpi w Berlińskiej Staatsoper, w teatrach operowych Nowego Jorku, Waszyngtonu, na Florenckim Festiwalu Maggio Musicale. Powróci także na wyżej wymienione, cieszące się wielką sławą sceny.
Agnieszka Rehlis swym występem zwieńczy cykl koncertów Ars Cameralis sezonu 2024-25. Wykonując z towarzyszeniem Krzysztofa Meisingera dzieła takich twórców, jak H. Purcell, I. Albeniz, J. Rodrigo, M. de Falla, F. Chopin, W. Żeleński, B. Marusik, będzie miała okazję zademonstrowania jej kunsztu interpretacyjnego w dziedzinie liryki wokalnej.
KRZYSZTOF MEISINGER jest jednym z najwybitniejszych i najbardziej charyzmatycznych gitarzystów klasycznych. Jego talent krytycy porównują do talentu takich artystów, jak pianista polsko-węgierskiego pochodzenia, Piotr Anderszewski czy hiszpański gitarzysta klasyczny, Pepe Romero. Jego mistrzami są wielcy gitarzyści naszych czasów: Aniello Desiderio i Christopher Parkening.
Koncertuje na całym świecie – od Tokio po Los Angeles i Buenos Aires, grając koncerty w najbardziej renomowanych salach, takich jak Musikverein w Wiedniu, Wigmore Hall w Londynie, Tokyo International Forum, Filharmonia Berlińska czy Théâtre Chatelet w Paryżu.
Artystami o międzynarodowej renomie, z którymi współpracuje są: Sumi Jo, Agnieszka Rehlis, Alicja Węgorzewska, Iwona Sobotka, Soyoung Yoon, Juanjo Mosalinim i Daniel Stabrawa.
Posiadając już znaczący dorobek nagraniowy (10 CDs), podpisał 3-letni ekskluzywny kontrakt płytowy z brytyjską wytwórnią CHANDOS. Solowy album nagrany dla tej firmy, zatytułowany „Elogio de la Guitarra” zyskał entuzjastyczne recenzje, a przez portal AllMusic uhonorowany został tytułem „Best of 2021”.
Artysta dyryguje też orkiestrami symfonicznymi oraz zespołami operowymi. Dzięki uzdolnieniom twórczym realizuje własne transkrypcje i aranżacje utworów, przenosząc je z ich oryginalnego medium dźwiękowego na skład instrumentów towarzyszących mu w jego koncertach.
ARS CAMERALIS - kilka słów o ideowych i artystycznych założeniach cyklu
Tytuł niniejszego cyklu koncertów wskazuje na ich repertuarową materię, ale też ich szczególny klimat oraz typ przeżyć, jakich doświadczyć mogą słuchacze. Warto więc zastanowić się, czym jest w istocie Ars Cameralis i na czym polega jej szczególny status w kulturze muzycznej.
Słusznie mówi się, że muzyka kameralna jest „sztuką dla wybranych”. Bo tylko wykonawcy najwyższej miary potrafią ukazywać piękno jej dzieł. I tylko słuchacze o wyrafinowanym smaku i szczególnej wrażliwości są w stanie na to piękno się otworzyć i nim się zachwycić.
Wyjątkowym wyzwaniem jest muzyka kameralna przede wszystkim dla jej twórców. Najwięksi z nich szczerze o tym mówili. O wiele trudniej jest skomponować dobry kwartet niż symfonię – przyznawał Krzysztof Penderecki.
Problemem, z jakim zmagał się Witold Lutosławski, pracując nad Koncertem fortepianowym, były „cienkie faktury” – stosowane w tych fragmentach dzieła, gdzie tylko kilka instrumentów gra jako zespół kameralny.
Nawet Mozart, tworząc muzykę z niedostępną innym twórcom łatwością, mając w dorobku już setki dzieł, nad sześcioma kwartetami smyczkowymi pracował trzy lata! On – mistrz – wrócił do roli ucznia. Biorąc za wzór kwartety Józefa Haydna, analizował ich kontrapunkt, grę półtonami, prowadzenie linii melodycznej i zmienność nastrojów. Niczego w całym życiu nie komponował tak długo i z takim wysiłkiem, jak te sześć kwartetów, które poświęcił „ojcu” Haydnowi, z poruszającą dedykacją: Oto powierzam Ci sześciu moich synów. Twoje uznanie dodało mi otuchy.
Henryk Górecki w wywiadzie radiowym wyznał: Całe życie nie pisałem muzyki kameralnej, bo miałem pietra przed kwartetami smyczkowymi. Na szczęście jednak w roku 1985 David Harrington, skrzypek z amerykańskiego zespołu „Kronos Quartet”, poruszony nagraniem III Symfonii, zamówił u Góreckiego utwór na kwartet smyczkowy. Spełnieniem tego zamówienia był Kwartet „Już się zmierzcha”. Kronos, zachwycony tym arcydziełem, poprosił o kolejny kwartet. Gdy i ten powstał (z tytułem „Quasi una fantasia”), Kronos wybłagał kwartet trzeci. I tej prośbie kompozytor uczynił zadość, tworząc kwartet, najbardziej osobisty, o niezwykłej głębi, pod tytułem „Pieśni śpiewają”.
Małe jest piękne. Tę formułę, ukutą przez Ernesta Schumachera w odniesieniu do świata ekonomii, odnieść można do świata muzyki kameralnej. Niewielkie są przecież wnętrza, w których się ją kultywuje, niewielki jest zespół wykonawców i względnie niewielkie jest też grono słuchaczy. Czynniki te sprawiają, że między (bliskimi sobie) grającymi i słuchającymi tworzy się emocjonalna więź, swego rodzaju „komunia”, bliskość serc.
Świadom znaczenia, jakie tego rodzaju relacje interpersonalne mieć mogą dla odbioru muzyki, Zygmunt Mycielski pisał: „Nie ma w życiu muzycznym przeżycia wspanialszego niż to, gdy arcydzieło muzyki kameralnej rozbrzmiewa pod palcami największych muzyków. Gdy na przykład Vladimir Horowitz, Nathan Milstein i Gregor Piatigorski grają Tria Beethovena, Rachmaninowa i Brahmsa. Albo gdy Henryk Szeryng z Arturem Rubinsteinem gra Sonaty skrzypcowe Beethovena. Albo gdy Artur Rubinstein, w osiemdziesiątym roku życia, w szczycie artystycznej dojrzałości, wspólnie ze słynnym Guarneri Quartet interpretuje Kwartet Fortepianowy op. 25 Brahmsa”. „To najwspanialsze wykonanie utworu kameralnego z fortepianem, jakie w życiu słyszałem” – przyznał Glenn Gould.
Ars Cameralis. Tytuł ten definiuje więc nie tylko gatunek muzyki, ale też charakterystyczny dla jej koncertów klimat duchowy. A skoro o nim mowa, na myśl przychodzi greckie słowo temenos. W antycznej Grecji zwano tak święty krąg przy świątyni, w którym celebrowano sztuki piękne z należną im godnością i stosownym rytuałem. Anthony Rooley, szef słynnego zespołu muzyki dawnej The Consort of Musicke, w swej książce o sztuce wykonawczej (Performance, 1990) sięgnął po ów grecki termin, ale związał go z aktem publicznego wykonywania muzyki. Nadał mu przez to nowy sens. Temenos – mówi Rooley – to magiczna aura, którą potrafią niekiedy wykreować występujący na koncercie muzycy. Aura ta sprawia, że w odczuciu słuchaczy przeobraża się rzeczywistość. Do wnętrza wnika specyficzna światłość. Sublimuje się jakość dźwięku, klarownie brzmią głosy i instrumenty. Inaczej płynie czas, wszystkie szczegóły dają się kontemplować jak w zwolnionym ujęciu filmowym.
Rzecz w tym, że tę magiczną aurę na wieczorze muzyki kameralnej są w stanie wykreować nie tylko sami muzycy. Także ich słuchacze. Myli się bowiem ten, kto sądzi, że są oni tylko biernymi odbiorcami. Są jego współwykonawcami, gdyż ich obecność i sposób słuchania w znacznym stopniu warunkuje to, co czyni na estradzie muzyk. Na to, co głosi on językiem dźwięku oni odpowiadają swego rodzaju pieśnią, co prawda niesłyszalną dla ludzkiego ucha, ale mającą realną moc. Bezdźwięczny śpiew publiczności sprawia, że artyście „rosną skrzydła” i w swej kreacji wznosi się wtedy na wyżyny w innych warunkach dla niego niedostępne. Grający i słuchający obdarowują się więc nawzajem. Nawzajem udzielają sobie natchnienia. Wspólnie są sprawcami dziejącego się w ich sercach i w ich świadomości misterium piękna.
Marek Dyżewski
Kierownictwo artystyczne cyklu
Marek Dyżewski jest absolwentem wrocławskiej Akademii Muzycznej, w której kształcił się pod kierunkiem prof. Barbary Hesse-Bukowskiej. Studiował również historię sztuki na uniwersytetach we Wrocławiu i Wiedniu oraz na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Odbył też staż naukowo-badawczy na uniwersytecie w Brukseli.
W radiu i telewizji komentował odbywające się w Polsce międzynarodowe imprezy muzyczne: Festiwal Oratoryjno-Kantatowy Wratislawia Cantans, Konkurs Dyrygencki im. Grzegorza Fitelberga, Konkurs Skrzypcowy im. Henryka Wieniawskiego i Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina.
Prowadził wykłady na wszystkich polskich uczelniach muzycznych, a także w: Berlinie, Bonn, Hamburgu, Norymberdze, Brukseli, Paryżu, Nicei, Santk Petersburgu, Wiedniu i Waszyngtonie. Jest wykładowcą Podyplomowych Studiów Chórmistrzostwa w Akademii Muzycznej w Bydgoszczy.
W latach 1990-1994 był rektorem wrocławskiej Akademii Muzycznej. Uczelnia ta zawdzięcza mu wybudowanie nowej, okazałej siedziby, wzmocnienie kadry profesorskiej, powołanie do życia nowych specjalności, wzbogacenie instrumentarium oraz rozwinięcie kontaktów międzynarodowych.
informacja prasowa
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz