Botticelli opowiada historię. Malarstwo mistrzów renesansu z kolekcji Accademia Carrara w Muzeum Zamek Królewski w Warszawie

Od 21 czerwca 2022 r. Muzeum Zamek Królewski w Warszawie zaprasza na wystawę prezentującą siedem arcydzieł renesansu ze zbiorów Accademia Carrara w Bergamo, w tym obraz Sandra Botticellego Historia Wirginii, a także dwa niedawne, wyjątkowo cenne nabytki Zamku Królewskiego w Warszawie, złożą się na wystawę przywołującą ducha jednego z najwspanialszych zjawisk w historii kultury europejskiej.

Na wystawę Botticelli opowiada historię… złożą się dzieła twórców reprezentujących najważniejsze ośrodki artystyczne północnej Italii: Wenecję, Florencję, Ferrarę, Bergamo czy Weronę w okresie od połowy XV w. (quattrocento) po końcowe dekady XVI stulecia (cinquecento). Zobaczymy więc obrazy takich mistrzów jak Giovanni Bellini, Vittore Carpaccio, Cosmè Tura, Lorenzo Lotto, Giovanni Battista Moroni czy Paolo Veronese.

Prawdziwą gwiazdą tego pokazu będzie jednak Sandro Botticelli i jego Historia Wirginii – obraz pierwotnie pełniący funkcję spalliery w reprezentacyjnym wnętrzu jednej z florenckich siedzib rodu Vespuccich. Jej pendant stanowiła Historia Lukrecji, dziś znajdująca się w Isabella Stewart Gardner Museum w Bostonie.

Uwiecznione na obrazie sceny odnoszą się do przytoczonej w traktacie moralizatorskim Giovanniego Boccaccia O słynnych kobietach historii rozgrywającej się w realiach republiki rzymskiej V w p.n.e. Traktuje ona o tragicznym losie córki centuriona, tytułowej Wirginii, która odrzuca awanse możnego urzędnika (decemwira) i w zemście zostaje fałszywie oskarżona o bycie zbiegłą niewolnicą, która musi zostać zwrócona swemu właścicielowi. Zapada niesprawiedliwy wyrok, a zrozpaczony ojciec, by uniknąć pohańbienia córki, postanawia zasztyletować ją na oczach tłumu. Wydarzenie staje się przyczyną krwawych rozruchów, w wyniku których upadają rządy decemwirów i zmienia się ustrój państwa. 

Sandro Botticelli, Historia Wirginii, 1500–1504, fot. Muzeum Zamek

Historię tę artysta opowiada malarsko w formie aż ośmiu konsekutywnych scen z udziałem tych samych postaci, a całość wkomponowana jest w ramy architektonicznej oprawy opartej na rygorystycznie wypośrodkowanej perspektywie zbieżnej. W centrum kompozycji znajduje się finałowy epizod – tumult na Forum Romanum.

Sandro Botticelli to jeden z najwybitniejszych przedstawicieli malarstwa renesansowego, ulubieniec Wawrzyńca Wspaniałego, signora Florencji w latach 1469-1492, trzeciego władcy tego państwa z dynastii Medyceuszy – wielkiego mecenasa sztuki, uważanego powszechnie za ideał oświeconego władcy. To dzięki Wawrzyńcowi Wspaniałemu Florencja w drugiej połowie XV w. staje się głównym ośrodkiem włoskiego odrodzenia, a Sandro Botticelli ma w tym swój niemały udział. 

Historia Wirginii reprezentuje późny okres twórczości Botticellego, na której piętno odcisnęły wydarzenia polityczne i społeczne florenckiego kryzysu na przełomie XV i XVI wieku.

Cosimo Tura, Madonna z Dzieciątkiem, 1475, fot. Zamek Królewski

Wystawie towarzyszyć będzie obszerny katalog zawierający eseje i szczegółowe informacje o prezentowanych obiektach. 

Ekspozycja zostanie zaprezentowana w najważniejszym renesansowym wnętrzu Zamku Królewskiego w Warszawie – Dawnej Izbie Poselskiej, a jej scenografia za pomocą wyrafinowanej gry brył i światła będzie stwarzać optymalne warunki do obcowania z arcydziełami z Bergamo.

Wydarzenie organizowane jest we współpracy z Ambasadą Republiki Włoskiej i znajduje się w programie obchodów 100-lecia zawarcia między Włochami i odrodzoną Polską konwencji handlowej, będącej kamieniem milowym w budowie pomyślnych relacji gospodarczych pomiędzy oboma krajami.

Kuratorzy wystawy: dr Mikołaj Baliszewski (Zamek Królewski w Warszawie), dr M. Cristina Rodeschini (Accademia Carrara, Bergamo)

Scenografia wystawy: NArchitekTURA – Bartosz Haduch, Łukasz Marjański.

Partner: Civita Mostre e Musei

Wystawie towarzyszyć będzie cykl wykładów

Wystawa będzie dostępna w ramach biletu do Galerii Arcydzieł.

We środy dostępna będzie bezpłatnie w ramach połączonej trasy zwiedzania (obowiązują limity wejść).

Ceny biletów do Galerii Arcydzieł (od 21.06 do 18.09.):

normalny: 45 zł

ulgowy: 35 zł

dzieci i młodzież od 7-16 r.ż. – 1 zł

informacja prasowa