Na wystawie prezentowane są: Krzyż ołtarzowy ze scenami Pasji i Zmartwychwstania, ikona Matki Bożej Zwycięskiej oraz Tabernakulum. Uzupełnienie stanowią pochodzące z kolekcji prywatnej. Ekspozycja potrwa do 19 grudnia 2023 r.
 |
| Jerzy Nowosielski, fot. E. Zalewska |
„W 2023 roku przypada 100. rocznica urodzin Jerzego Nowosielskiego – wybitnego malarza, rysownika, scenografa, pedagoga, filozofa, teoretyka sztuki i myśliciela religijnego, uważanego za jednego z najwybitniejszych współczesnych pisarzy ikon. (…) Jest uznawany za jedną z najwybitniejszych postaci polskiej kultury współczesnej. Malarstwo, jego podstawy teoretyczne, teologia, pedagogika artystyczna, działalność na rzecz promocji i wspierania sztuki – to tylko niektóre z dziedzin, w których artysta wykazywał niesłabnącą aktywność i odnosił niekwestionowane sukcesy. Jerzy Nowosielski był autorem wielu tekstów o sztuce i wierze. Wykonał wyposażenie i polichromie wewnątrz licznych świątyń rzymskokatolickich, greckokatolickich i prawosławnych. (…) Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, przekonany o ogromnym znaczeniu dorobku malarza, oddając mu hołd, ustanawia rok 2023 Rokiem Jerzego Nowosielskiego”. Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 22 lipca 2022 r.
O wystawie…
W zamierzeniu funkcjonująca w Muzeum Ikon w Supraślu od 2019 roku Sala im. prof. Jerzego Nowosielskiego w roku 100-lecia urodzin artysty, za sprawą dzieł Artysty wypożyczonych od Zgromadzenia Sióstr Oblatek w Tyńcu, staje się przestrzenią nawiązującą do kaplicy. Na wystawie prezentowane są: Krzyż ołtarzowy ze scenami Pasji i Zmartwychwstania (olej na płótnie na desce // 350 x 170 cm // 1990), ikona Matki Bożej Zwycięskiej (olej na płótnie na desce // 70 x 50 cm // 1990) oraz Tabernakulum ( olej na płótnie na desce // 56 x 85 cm // 1990).
Uzupełnienie wystawy stanowią pochodzące z kolekcji prywatnej: ikona Bożego Narodzenia (tempera na desce // 12,5 x 10,5 cm // 1988); spisany ręką artysty porządek modlitw liturgicznych (ołówek na papierze // 20.8 x 20,9 cm // b.r.) oraz Veraicon (olej na płótnie // 100 x 70 cm // 1987).
Artysta wielokrotnie wspominał o pierwiastku sacrum przewyższającym wszystkie inne wartości w sztuce. Stąd koncepcja, by w roku poświęconym artyście stworzyć ekspozycję o walorach miejsca kontemplacji i duchowej refleksji. Sala im. prof. Jerzego Nowosielskiego stała się przestrzenią, w którą wpisały się dzieła stanowiące niegdyś wyposażenie kaplicy w domu zakonnym.
 |
| Jerzy Nowosielski, fot. E. Zalewska |
Trudny obraz rzeczywistości, który wydaje się komplikować z każdym kolejnym rokiem, skłania do poszukiwania miejsc, które pozwalają się zatrzymać, znaleźć moment wyciszenia. Niewielka przestrzeń wystawy pozwala na taki właśnie kontemplacyjny jej charakter. Podczas trwania Roku Jerzego Nowosielskiego Muzeum Ikon w Supraślu koncentruje się również na myśli Profesora, którego refleksje z zakresu teologii, sztuki, ikony czy rozumienia świata, pozostają wciąż aktualne i inspirujące.
 |
| Jerzy Nowosielski, fot. E. Zalewska |
Ikony Jerzego Nowosielskiego dla sióstr oblatek powstały jako wyraz przyjaźni artysty z tynieckimi benedyktynami, których opat o. Adam Kozłowski OSB (1943–2005), zanim w wstąpił do zakonu, ukończył Wydział Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, w pracowni prof. Stefana Gierowskiego, gdzie pełnił również funkcję asystenta. Malarstwo stało się przyczynkiem, który artystę skłonił do poszukiwania sensu życia w zakonie benedyktyńskim. W opactwie o. Kozłowski pełnił funkcję mistrza nowicjatu i kapelana Zgromadzenia Zakonnego Sióstr Oblatek Serca Jezusa. Z jego inspiracji siostry zwróciły się do prof. J. Nowosielskiego o zaprojektowanie ikonografii kaplicy w nowym domu zakonnym. Artysta w 1990 roku wykonał ołtarzowy krzyż w stylu franciszkańskim, zawierającym sceny pasyjne oraz ikonę Matki Bożej w typie Nikopoia (Zwycięska) oraz obramowanie tabernakulum z przedstawieniami mocy anielskich: aniołów, cherubima oraz tronów. Ukończone ikony pierwotnie zainstalowano w kaplicy. Po kilku latach zmieniono wystrój na tradycyjne ikony namalowane przez jedną z sióstr ze zgromadzenia – Lucynę Potyrałę (K. Czerni, „Nowosielski w Małopolsce. Sztuka sakralna”, Kraków 2015, s. 193).
 |
| Jerzy Nowosielski, fot. E. Zalewska |
Na Podlasiu znajduje się wiele miejsc, związanych z dorobkiem sakralnym Jerzego Nowosielskiego. Dr Krystyna Czerni dokonała ich skatalogowania w jednym z tomów w serii poświęconej dziełom sakralnym artysty „Nowosielski sztuka sakralna. Podlasie, Warmia i Mazury, Lublin”, której wydawcą 2019 roku było Muzeum Podlaskie w Białymstoku.
Składamy podziękowania tym, którzy przyczynili się do powstania wystawy:
Zgromadzeniu Sióstr Oblatek Serca Jezusa w Tyńcu
Bratu Marcinowi Świądrowi
Właścicielowi kolekcji prywatnej, z której dzieła J. Nowosielskiego prezentowane są na ekspozycji Muzeum Ikon w Supraślu.
Kuratorka wystawy: Ewa Zalewska
informacja prasowa
Podczas Roku Jerzego Nowosielskiego Muzeum Ikon raz w miesiącu odbywać się będą oprowadzania kuratorskie oraz inne wydarzenia związane z wystawą.
Właścicielem praw autorskich twórczości sakralnej Jerzego Nowosielskiego jest Parafia Prawosławna Zaśnięcia NMP w Krakowie
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz