wtorek, 2 września 2025

Europejskie Dni Dziedzictwa na Dolnym Śląsku „W stronę architektury. Młode dziedzictwo” 13–14 i 20–21 września 2025

Odkrywanie gotyckich skarbów Strzegomia czy modernistycznych budynków w Świdnicy, koncerty fortepianowe w dawnych klasztorach, wizyta w niedostępnych wnętrzach zabytkowych wrocławskich kamienic i piknik plenerowy w Lubinie. A także spacery architektoniczno-historyczne w miastach i wsiach regionu, gry terenowe w Oleśnicy i Gryfowie Śl., włókiennictwo, tkactwo, plecionkarstwo oraz inne dolnośląskie rzemiosła – to tylko niektóre z atrakcji 33. Europejskich Dni Dziedzictwa na Dolnym Śląsku odbywających się pod hasłem „W stronę architektury. Młode dziedzictwo”. Zaplanowano blisko 80 wydarzeń w ponad 30 miejscowościach regionu.


Europejskie Dni Dziedzictwa to największy w Europie cykliczny projekt kulturalny, społeczny i edukacyjny o wyjątkowej skali i zasięgu. W dwa weekendy 13–14 oraz 20–21 września 2025 również mieszkańcy Dolnego Śląska mogą brać udział w atrakcyjnych bezpłatnych wydarzeniach. Odbędą się liczne spacery architektoniczne, warsztaty, wystawy, gry edukacyjne, koncerty i spotkania autorskie m.in. w Bolkowie, Dusznikach-Zdroju, Gryfowie Śl., Jeleniej Górze, Kamiennej Górze, Karpaczu, Kątach Wrocławskich, Leśnicy, Lubinie, Nowej Rudzie, Nowogrodźcu, Oleśnicy, Pielgrzymce, Roztoce, Rybnicy Leśnej, Rząsinach, Siechnicach, Smolcu, Starym Dworze, Starym Gierałtowie, Strudze, Strzegomiu, Sycowie, Szklarskiej Porębie, Świdnicy, Tarczynie, Wałbrzychu, Wrocławiu czy Żeliszowie.

„Temat przewodni tegorocznej edycji EDD promuje historyczne i współczesne obiekty architektoniczne. To okazja do refleksji nad rolą architektury w kształtowaniu tożsamości kulturowej” – tłumaczy Agnieszka Szepetiuk-Barańska, koordynatorka EDD na Dolnym Śląsku. „Hasło zachęca do celebrowania dziedzictwa architektonicznego w jego różnych odsłonach. Nawiązuje m.in. do przypadającego w tym roku jubileuszu 50-lecia przyjęcia «Europejskiej Karty Dziedzictwa Architektonicznego» oraz 40-lecia konwencji o ochronie dziedzictwa architektonicznego Europy”.

W ramach EDD zaplanowano wiele spacerów architektoniczno-historycznych. Ich uczestnicy poznają m.in. świdnickie perły powojennego modernizmu, architekturę sudecką w Roztoce, kamienice w Kątach Wrocławskich czy Siechnice – jedno z najmłodszych miast w Polsce. Zwiedzić będzie można również Gryfów Śl., Kamienną Górę, Oleśnicę i Smolec. Z kolei we Wrocławiu uczestnicy miejskich wędrówek przejdą śladem miejsc bliskich Edycie Stein, wyruszą do dzielnicy Nadodrze oraz na ulicę św. Doroty o 700-letniej historii. W stolicy Dolnego Śląska można też odwiedzić artystyczne zabytkowe Jatki lub hotel The Bridge, gdzie przybliżone zostaną historie o Ostrowie Tumskim, kryjące się w wizerunkach zdobiących ściany pokojów i foyer. Wśród propozycji są też spacer szlakiem architektury lat 90. XX w. i pierwszej dekady XXI w. albo na aktywne zwiedzanie osiedla WuWA, które wraz z innymi europejskimi osiedlami tworzy unikatowy zespół architektoniczny uhonorowany Znakiem Dziedzictwa Europejskiego.

Muzeum Narodowe we Wrocławiu i jego Oddziały zapraszają na wykłady omawiające brutalistyczną rotundę Panoramy Racławickiej, modernistyczny gmach Pawilonu Czterech Kopuł Muzeum Sztuki Współczesnej i neorenesansową bryłę Gmachu Głównego. Tam też odbędzie się prelekcja dotycząca barokowych założeń pałacowo-ogrodowych, których istotnym dopełnieniem była okazała architektura ogrodowa. Z kolei Stowarzyszenie Przyjaciół MNWr zorganizuje pieszą wycieczkę po mieście, przybliżającą szklane dzieła wrocławskich artystów wkomponowane w miejskie obiekty.

W unikatowych wnętrzach rozbrzmiewać będą koncerty klasycznej muzyki fortepianowej – w „Klasztorze Dusz” w Nowogrodźcu (dawny klasztor obronny z 1217 r.) i w Żeliszowie pod Bolesławcem (XVIII-wieczna „Świątynia Sztuki i Światła”). W programie EDD znalazły się też wystawy. Jedną z nich, zatytułowaną „Jelenia Góra oczami Ericha Fuchsa i Otto Welzela”, przygotowało jeleniogórskie Muzeum Miejskie „Dom Gerharta Hauptmanna”. Zwiedzający zobaczą album ze zdjęciami architektury miasta lat 30. XX w. zestawione ze współczesnymi ujęciami tych samych obiektów. Z kolei „Świdnica w XX wieku. Migawki z życia miasta” to tytuł wystawy fotograficznej prezentowanej w tamtejszym Muzeum Dawnego Kupiectwa. Zdjęcia autorstwa Filipa Podgórnego oraz Agnieszki Chmury Wieczorek zaprezentowane zostaną na dwóch ekspozycjach w Pałacu Struga. Tam również przygotowano spektakl teatralny pt. „Pan Cogito i jego Cylinder”, a także pokazy etiud filmowych.

Ciekawą propozycją w ramach EDD jest zwiedzanie Dolnego Śląska tropem historycznych publikacji i dziedzictwa literackiego. Unikalny album fotograficzny z lat 1945–1946 ze zbiorów wrocławskiego Archiwum Państwowego stanie się przewodnikiem po miejscach, gdzie powojenna codzienność splatała się z marzeniami o odbudowie. Tłem dla wydarzeń w Schronisku PTTK Andrzejówka będzie wydany po ponad 90 latach, przetłumaczony na język polski, pierwszy przewodnik po Górach Wałbrzyskich. Trudne romskie dziedzictwo, opisane w książce „Perspektywa poety. Cyganologia Jerzego Ficowskiego”, będzie tematem spotkania z jej autorką Emilią Kledzik w Muzeum Etnograficznym we Wrocławiu.

Tam też odbędzie się wykład cieśli Marcina Rębarza, który opowie o domach przysłupowych i wiejskim budownictwie drewnianym pogranicza polsko-czesko-niemieckiego, zaś zaplanowane warsztaty przędzenia na kołowrotkach będą okazją do opowiedzenia o historii dolnośląskiej architektury. Symboliczne związki tkaniny z architekturą przybliży z kolei Muzeum Tkactwa w Kamiennej Górze, a tradycje dawnych rzemiosł będzie można poznać w Parku Leśnym w Lubinie. 

Liczne warsztaty rzemieślnicze i rękodzielnicze zaplanowano w Gryfowie Śl., np. malowania nitką techniką string-art czy zdobienia metodą decoupage. Można też wziąć udział w gryfowskiej grze terenowej z nagrodami, a w siedzibie Oleśnickiego Domu Spotkań z Historią w grze edukacyjnej, która odsłoni przed uczestnikami tajemnice „Zabytku zadbanego”, którym to tytułem budynek został wyróżniony w 2016 r. Wrocławskie Muzeum Pana Tadeusza odkryje przed zwiedzającymi gotycko-barokowe wnętrza Kamienicy pod Złotym Słońcem. Tam też odbędą się zajęcia dla dzieci przybliżające tematykę ochrony zabytków oraz warsztaty plastyczne, w trakcie których najmłodsi wcielą się w rolę architektów i za pomocą farb ożywią gipsowe odlewy kamienic.

Dziedzictwo historyczne i architektoniczne Zakonu Cystersów na Śląsku będzie tematem prelekcji w Muzeum Sportu i Turystyki w Karpaczu. We Wrocławiu Ossolineum zaprasza na zwiedzanie swojej siedziby – barokowego klasztoru Krzyżowców z Czerwoną Gwiazdą. Natomiast w Domu Carla i Gerharta Hauptmannów w Szklarskiej Porębie przybliżona zostanie, w formie wystawy i towarzyszącej jej prelekcji, architektura willowa z elementami drewnianymi nawiązującymi do lokalnej tradycji górskich chat. 

W ramach EDD będzie można odkryć gotyckie skarby i barokowe tajemnice Strzegomia – miasta granitu, czy zwiedzić pałac w Rząsinach lub Willę Konrad w Nowej Rudzie. Wizyta w Starej Kopalni w Wałbrzychu będzie okazją do poznania industrialnej architektury kompleksu wydobywczo-przeróbczego Kopalni Węgla Kamiennego „Julia”. Z kolei architekturę kinową i filmowe sekrety udostępni zwiedzającym dawne Kino Zamek w Leśnicy. Zaś pokaz filmu „Znikająca architektura sudecka” i spotkanie z jego reżyserką Małgorzatą Maszkiewicz zaplanowano w Pracowni Spotkań Twórczych „Impuls” w Gryfowie Śl.

Aktywne spędzanie czasu zapewni udział w rowerowej wycieczce szlakiem młynów wodnych w powiecie wołowskim, po której będzie można odpocząć w Tarczynie podczas pikniku łączącego sztukę, muzykę i jogę. Natomiast wytchnienie w cieniu Lipy Mniszki czeka na uczestników międzypokoleniowego spotkania we wsi Pielgrzymka, które będzie też okazją do przypomnienia kultywowanych tam powojennych tradycji kresowych.


Koordynator ogólnopolski EDD: Narodowy Instytut Dziedzictwa

Koordynator EDD na Dolnym Śląsku: Muzeum Narodowe we Wrocławiu i jego Oddział Muzeum Etnograficzne

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Szczegółowy program: https://edd.nid.pl/

informacja prasowa

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Inauguracja 60. Międzynarodowego Festiwalu Wratislavia Cantans im. Andrzeja Markowskiego

Już jutro, 4 września 2025 rozpocznie się 60. Międzynarodowy Festiwal Wratislavia Cantans im. Andrzeja Markowskiego, który potrwa do 14 wrze...

Popularne posty